گروه اندیشه: قرآن، محل وحدت و روایات نادرست، منشأ اختلاف است لذا بازنگری در روایات با ارجاع و تطبیق آن با قرآن و تأکید بر مشترکات از عوامل اصلی ایجاد وحدت است.
«جعفر نکونام»* دکترای علوم قرآن و حدیث در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) در باب وحدت ضمن بیان مطلب فوق گفت: آیات زیادی در قرآن کریم است که بر وحدت تأکید میکنند، اگر ما رویکرد قرآن را در نظر داشته باشیم و در موضعگیری خود بر آن عمل کنیم به این تفرقهای که دچارش هستیم مبتلا نمیشدیم، اساسا قرآن خودش محل وحدت است و در مواقعی که اختلاف به وجود میآید به ما توصیه میشود که به قرآن مراجعه کنیم.
وی با بیان این مطلب که هرچه اختلاف است از روایات نادرست شیوع پیدا میکند، گفت: روایات و احادیث موجب تفاسیر مختلفی شده است که در دست ما وجود دارد و این تفاسیر وهمهای مختلفی به وجود میآورد و به گونهای میشود که فرق اسلامی یکدیگر را تکفیر میکنند. {پس باید روایات را به قرآن ارجاع داده و با آن تطبیق دهیم تا درستی و نادرستی آن از هم متمایز شود در اینصورت روایات نیز منشأ وحدت خواهند شد.}
عضو هیئت علمی دانشگاه قم گفت: وقتی قرآن خطاب به اهل کتاب که مسلمان نیستند میگوید: «قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئًا ...» (سوره مبارکه آل عمران، آیه شریفه 64) بیایید روی مشترکات تأکید کنیم، خدای یگانه را بپرستیم و به حداقلها تأکید کنیم حال با این بیان قرآن که به اهل کتاب گفته است، جای ندارد که ما مسلمین به اشتراکات توجه کنیم که در قریب به اتفاق عقاید و احکام این اشتراکات وجود دارد.
نکونام: |
شیوه محبتآمیز و مدارا ما را در پیشبرد این هدف والا (ایجاد وحدت) که روش ائمه (ع) نیز بوده است، بسیار کمک میکند |
سردبیر «صحیفه مبین» در رابطه با دامن زدن به اختلافات از سوی عوام شیعه و اهل سنت گفت: متأسفانه عوام شیعه و عوام اهل سنت فقط شیعه و سنی بودن خود را در آن میدانند که به اختلافات دامن بزنند، افراطیون شیعه سعی دارند خلفا را لعن کنند و دشنام بگویند در حالی که این کارها به جهات مختلف کار نادرستی است.
عضو هیئت مدیره انجمن علوم قرآن و حدیث ایران گفت: متأسفانه برخی از افراطیون و به تبع آنها عوام لعن خلفا را به طور علنی حتی در سایتها و وبلاگها ترویج میدهند، در حالیکه این لعن موجب خصومت بین شیعه و سنی میشود و حتی موجب تکفیر و کشتن آنها توسط یکدیگر میشود.
«نکونام» با بیان کلامی از امیرالمؤمنین (ع) ادامه داد: حضرت امیر (ع) میفرمودند: «اگر زیر این عمامه من عامل اختلاف است آن را بگیرید و از بین ببرید.» ایشان حتی زمانیکه با شامیان در جنگ صفین» ستیزه میکند و یارانش به طرفداران معاویه دشنام میدهند، میفرمایند: «إنی أکره أن تکونوا سبابین؛ من دوست ندارم که شما از دسته سبابین باشید.» شما میبینید که ما دشمنان خود را که حتی با ما ستیزه میکنند و از مسلمانان هستند را هم نباید دشنام دهیم و از جرگه اسلام و دیانت خارج کنیم؛ زیرا در اسلام هست که اگر کسی «سلام» اسلامی داد ما باید او را مسلمان در نظر بگیریم نه اینکه کافر تلقی کنیم.
وی ادمه داد: در مورد مواجه و جنگ میان اصحاب حضرت امیر (ع) و خوارج میبینیم که ایشان راجع به خوارج میگویند: «نگویید اینها مشرک و منافق هستند بلکه بگویید اینها برادران ما هستند که بر ما شورش کردند.» در اینجا میبینیم حضرت امیر (ع) با کسانی که سر جنگ با آنها دارد میگوید: «آنها را از جرگه اسلام خارج نکنید»
جعفر نکونام: |
تفکرات غلات و نواصب عامل اصلی ایجاد اختلاف در جامعه اسلامی است |
«جعفر نکونام» در رابطه با شیوه ایجاد وحدت بین مسلمانان گفت: شیوه محبتآمیز و مدارا ما را در پیشبرد این هدف والا (ایجاد وحدت) که روش ائمه (ع) نیز بوده است، بسیار کمک میکند، ما میبینیم که حضرت رسول (ع) و یارانش موظف بودن که در مقابل کافران مشرکی که با آنها سر جنگ داشتند شدت نشان دهند نه این که فحاشی کنند و در مقابل بین خودشان مودت و رحمت را جاری کنند «مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا ...» (سوره مبارکه الفتح، آیه شریفه 29).
وی مشکل اصلی اختلافات را به افراطیون دو مذهب نسبت داد و گفت: مشکلی که از دیرباز در شیعه و اهل سنت وجود دارد مشکل افراطیها بوده است؛ زیرا در ناحیه نقل حدیث و جعل حدیث میبینیم که «نواصب» به جعل حدیث روی میآورند، نواصب دشمنان اهل بیت (ع) هستند که از زمان روی کارآمدن معاویه و تثبیت حکومت او بعد از امام حسن (ع) پیدا شدهاند و جعل حدیث را برخلاف اهل بیت (ع) شروع کردند.
وی در ادامه گفت: نواصب بسیاری از احادیث فضیلت را تحریف کردند و به خلفا نسبت دادند و در باب فضائل خلفا میبینیم که جعل بسیاری از سوی نواصب صورت گرفته است در میان شیعه هم از زمان صادقین (ع) «غلات» به طور عمده روی کار آمدند و در فضیلت اهل بیت (ع) در مخالفت با خلفا احادیثی را جعل کردند به طوری که اگر بخواهیم جعلیات غلات را جمع کنیم چند جلد کتاب میشود و آنها بزرگترین مشکل را ایجاد کردهاند و موجب شدند تا با تسمک به روایات آنها بر اهل سنت بتازیم و موجب اختلاف و خونریزی شدند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
*دکتر «جعفر نکونام» سال 1343 در گلپایگان متولد شد و تحصیلات دبیرستان را در رشته اقتصاد اجتماعی در روستای سعیدآباد گلپایگان به پایان برد. وی دوره کارشناسی خود را در دانشکده الهیات و معارف اسلامی تهران در رشته دبیری الهیات و معارف اسلامی گذراند همچنین مقطع کارشناسیارشد را در همان دانشکده در رشته علوم قرآن و حدیث پایان برد و برای اخذ دکترای خود وارد دانشگاه تربیت مدرس شد و در دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه در رشته علوم قرآن و حدیث فارغالتحصیل شد.
از ایشان تاکنون 4 عنوان کتاب و 22 عنوان مقاله در مجلات داخلی (اعم از علمی و پژوهشی، علمی و ترویجی، و عادی) به چاپ رسیده است. |