| نگاهی به ضعف‌های موجود در وبلاگهای قرآنی(1) | ||||||
|
گروه وبلاگ: اگر چه حضور مفاهیم قرآنی در اینترنت به ویژه در وبلاگ‌ها که از آن به «محیط من» تعبیر میشود به یک امر جدی تبدیل شده‌است ولی هنوز برای رسیدن به وضع مطلوب و تطابق فن(وبلاگ) و محتوا(مفاهیم قرآنی) راهی در پیش داریم که نیازمند نزدیکی بیشتر کارشناسان ارتباطات و متخصصان قرآنی است. در این گزارش به بررسی ضعف‌های موجود در این عرصه می‌پردازیم.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، وبلاگ‌ها را بهعنوان مجموعه یادداشتهای آرشیو شده در اینترنت تعریف میکنند، که با متن‌های کوتاه واردشده با نظم زمانی معکوس و به‌طور کلی لینک‌هایی به دیگر سایت‌هایی که توسط نویسنده پیشنهاد شده‌اند. بعضی از وبلاگ‌ها از تصاویر و دیگر رسانه‌ها نیز استفاده میکنند و وبلاگ‌ها بی‌واسطه‌گی یادداشتهای لحظه به لحظه را به این صورت که آخرین یادداشت اولین یادداشت نمایش داده شده‌است با یک حس قوی از شخصیت، مهارت و نقطه نظر نویسنده هم ترکیب می‌کند.(حاج‌جعفری، انجمن علمی مطالعات فضای مجازی) در کنار پیشرفت‌هایی که در وبلاگ‌ها صورت گرفته، ضعف‌هایی نیز به‌چشم می‌خورد که وبلاگهای قرآنی نیز از این امر مستثنی نبوده و شناسایی و رفع این ضعف‌ها برای رسیدن به نقطه‌ای که وبلاگهای قرآنی درصد مهمی از حجم وبلاگستان را تشکیل دهد، موضوع مهمی است که آنرا در بین فعالان عرصه‌ی مجازی پی‌گیری کرده‌ایم. تبدیل فرهنگ شفاهی قرآنی به شکل مکتوب «بهمن هدایتی»، بلاگر وبلاگ «کلاشینکف دیجیتال» درباره‌ی ضعف‌های موجود در فضای مجازی گفت: مشکل عمده‌ای که در حوزه‌ی فعالیت‌های قرآنی کشورمان داریم این است که فرهنگ قرآنی ما به شکل مکتوب بوده و بیشتر شفاهی است و تأکید بسیاری بر روی قرائت میشود و این وظیفه‌ی وبلاگ‌نویسان است که برای پیشرفت در تولید محتوا با رویکرد مفاهیم قرآنی در فضای مجازی، فرهنگ قرآنی را از شکل شفاهی به شکل «مکتوب» تغییر دهند. بیان ژانرهای مختلف قرآنی در محیط وبلاگستان «هدایتی» با تأکید بر متنوع دانستن و گسترده فرض‌کردن مباحث و مفاهیم قرآنی خاطرنشان کرد: طرح و بیان ژانرهای مختلف قرآنی در محیط وبلاگستان از زبان و دیدگاه انسان‌های مختلف با اندیشه‌های گوناگون، باعث پیشرفت و پربارشدن وبلاگ‌نویسی قرآنی میشود اما متأسفانه هنوز این تنوع ایجاد نشده و در عرصه‌ی وبلاگهای قرآنی نیازمند نوعی نوشتار قرآنی جدید با نگاه به رشته‌های تخصصی مختلف و ورود و تعامل این دو با یکدیگر هستیم. فعالیت قرآنی، مستلزم توجه و کار بیشتر بلاگر «کلاشینکف دیجیتال» فعالیت در عرصه‌ی قرآنی را مستلزم توجه و کار بیشتر دانست و افزود: با توجه بیشتر به فعالیت‌های قرآنی و با شناسایی دقیق کسانی که در زمینه‌ی وبلاگ‌نویسی قرآنی حرفی برای گفتن دارند و علاقه‌مند به چنین بحث‌هایی هستند و همچنین برگزاری جلسات هم‌اندیشی با علمای قرآن‌پژوه و عالمانی که دغدغه‌های قرآنی دارند که کمبودش نیز بسیار احساس میشود، می‌توانیم نقص‌های موجود را برطرف کنیم. انتظار زیاد از وبلاگهای قرآنی «مهدی بوترابی» مدیر گروه سایت‌های پرشین‌بلاگ انتظار زیاد از وبلاگهای قرآنی را آفت پیشرفت این وبلاگ‌ها دانست و اظهار کرد: از بلاگرهای قرآنی نباید توقع داشت که بیشتر از حد توانشان محتوای مرتبط با قرآن تولید کنند زیرا بلاگرهای بسیاری در حال حاضر پست‌ها و یادداشتهای قرآنی تولید میکنند و زمانی‌که موضوعات قرآنی شفاف‌تر و واضح‌تر شود آفت‌های زیادی آنرا تهدید خواهدکرد. حضور متخصصان قرآنی برای تولیدمحتوا «بوترابی» حضور متخصصان قرآنی و حضور آنها و مؤسسات قرآن‌پژوهی را در تولید محتواهای قرآنی ضروری برشمرد و بیان کرد: حضور افراد متخصص در زمینه‌ی قرآنی و مؤسساتی که در این حوزه فعالیت میکنند ضروری بوده زیرا جلوی بسیاری از کج‌فهمی‌ها را گرفته و باعث تعاملات اندشه‌ها، نظرات و تفسیرات مختلف میشود، همچنین امکان دستیابی به دیدگاه‌های مختلف صاحبان اندیشه در محیط وب فراهم میشود.
فراتر نرفتن سطح وبلاگ‌ها از انعکاس آیات مستقیم وی با بیان اینکه در حال‌حاضر بیشتر فعالیت‌های قرآنی در وبلاگستان از انعکاس آیات مستقیم قرآنی فراتر نرفته‌است اذعان داشت: بیان مفاهیم و آیات قرآنی نقطه‌ی آغاز حرکتی بزرگ در عرصه‌ی فعالیت‌های قرآنی بوده و این روند هر روز رو به بهبودی است و یک سیر صعودی را طی می‌کند و مطمئناً با حضور کارشناسان و موسسات قرآن‌پژوه بهتر و موثرتر از پیش خواهدشد و با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان مواجه میشود. حضور اشخاص علاقه‌مند به موضوعات قرآنی مدیر گروه سایت‌های پرشین‌بلاگ مهمترین توصیه در پیشرفت وبلاگهای قرآنی را حضور اشخاص علاقه‌مند به موضوعات قرآنی و مؤسساتی که در این زمینه فعالیت میکنند در وبلاگستان دانست و تصریح کرد: حضور فعالان در محیط وب و نزدیک شدن آنها در محیط مجازی علاوه بر اینکه باعث ترویج راحت‌تر مفاهیم قرآنی میشود به علاقه‌مندان فعالیت در عرصه‌ی مسائل قرآنی کمک می‌کند که با هزینه‌ی کمتر در سطحی وسیعتر و با مخاطبانی بیشتر به فعالیت بپردازند و بازدهی بیشتری داشته‌باشند. ایجاد حرکت‌های محتوایی در حوزه‌ی مفاهیم قرآنی وی در ادامه یادآورشد: فعالیت‌هایی را که برای جذب مخاطب انجام می‌گیرد صرفاً نباید محدود به فعالیت در وبلاگهای قرآنی خلاصه کرد و تنها از این طریق نمی‌توان به جذب مخاطبان قرآنی پرداخت بلکه باید در این راستا حرکت‌های محتوایی بسیاری را در حوزه‌ی مفاهیم قرآنی ایجاد کرد و سپس علاقه‌مندان و نویسندگان مذهبی را به فعالیت در عرصه‌ی وبلاگ‌نویسی تشویق کرد تبحر در مسائل قرآنی حجت‌الاسلام «احمد نجمی» معاون ارتباطات دفتر توسعه وبلاگهای دینی و بلاگر وبلاگ «منبرنت» با اشاره به اینکه بیشتر بلاگرهای قرآنی دانشجویان و مدرسانی هستند که اطلاعات عمیقی درباره‌ی مسائل قرآنی ندارند اظهار کرد: تبحر در مسائل قرآنی امر بسیار مشکلی بوده چون از طرفی بسیاری از وبلاگ‌نویسان قرآنی دانشجویان و مدرسانی هستند که از مسائل قرآنی اطلاع کافی و ریشه ای ندارند و نتوانسته‌اند به شکل مناسب وارد مسائل قرآنی شوند و به تخصص و مرحله‌ی تأثیرگذاری برسند و از طرفی دیگر قرآن موضوع جامع و کاملی است. عدم تخصص بلاگرها در زمینه‌ی مسائل قرآنی مدیر ارتباطات دفتر توسعه وبلاگهای دینی دلیل عدم تخصص بلاگرها در زمینه‌ی مسائل قرآنی را به گستردگی قرآن دانست و خاطرنشان کرد: نوشتن در موضوع قرآنی کار مشکلی است و اگر شاهد تأثیرگذاری و جذابیت لازم در وبلاگهای قرآنی نیستیم مربوط به دقیق و مهم بودن این مفاهیم است. احاطه‌ی همه جانبه بر موضوع قرآن این وبلاگ‌نویس طلبه با تأکید بر هنر نوشتن و ادبیات وبلاگ‌نویسی بلاگر علاوه بر احاطه‌ی همه جانبه بر موضوع قرآن به عنوان مهمترین عوامل موفقیت وبلاگهای قرآنی یادآور شد: مهمترین چیزی که می‌تواند باعث موفقیت وبلاگ قرآنی شود هنر نگارش وبلاگ و بیان یک مفهوم قرآنی با هنر خاص و ادبیات مربوط به وبلاگ‌ها و چگونگی انتقال آن به نحوی که مطابق با خواست مخاطب باشد دلایلی بوده که یک وبلاگ را در راه رسیدن به موفقیت یاری می‌کند. بیان مسائل قرآنی با زبانی شیوا و مخاطب‌پسند این طلبه‌ی بلاگر نبودن بلاگرهایی که به هنر و ادبیات وبلاگ‌نویسی با رویکرد قرآنی آشنا باشند را از ضعف‌های موجود در عرصه‌ی وبلاگهای قرآنی قلمداد کرد و اظهار داشت: توجه به این نکته که حتی به فرض بلاگری با احاطه‌ی کامل به موضوعات قرآنی وجود دارد اما هنر و ادبیات خاص وبلاگ‌نویسی و جذب مخاطب را ندارد باعث ضعیف و کم مخاطب بودن وبلاگ میشود و متأسفانه هنوز در عرصه‌ی وبلاگهای قرآنی بلاگرهایی را نداریم که بتوانند مسائل قرآنی را با زبانی شیوا و مخاطب‌پسند به یک موضوع جذاب قرآنی تبدیل کنند. اطلاع‌رسانی و برقراری ارتباط بین نویسنده و مخاطب «نجمی» بزرگترین رسالتی که برعهده‌ی وبلاگ قرار دارد تصریح کرد: وظیفه‌ای که برعهده‌ی وبلاگ‌ها در وبلاگستان قرار داده شده؛ اطلاع‌رسانی و برقراری ارتباط بین نویسنده و مخاطب بوده همچنین زبان ساده و گویای یک نویسنده‌ی وبلاگ و انتخاب موضوع نیز در این میان نقشی اساسی را ایفا می‌کند. پیروی از روند نشریات و مجلات در وبلاگهای قرآنی مهندس«علیرضا شیرازی» مدیر سرویس‌دهنده‌ی فارسی بلاگفا درباره‌ی عمده‌ترین ضعف وبلاگهای قرآنی خاطرنشان کرد: مهمترین ضعفی که در وبلاگهای قرآنی وجود دارد این است که این وبلاگ‌ها دقیقاً از همان روند نشریات و مجلاتی که در محیط واقعی منتشر می‌شوند پیروی کرده و مطالبی را که قبلاً وجود داشته در محیط وب بازنویسی و بازنشر میکنند. انتخاب موضوعات قرآنی مخاطب‌پسند وی عامل پیشرفت وبلاگهای قرآنی را انتخاب موضوعاتی دانست که هم باعث جذب مخاطب و هم باعث علاقه‌ی نویسندگان به نوشتن در فضای مجازی شوند برشمرد و افزود: وبلاگهای قرآنی درصورتی که بتوانند بحث و موضوع جدیدی را در وبلاگ‌هایشان شروع کنند و حرف تازه‌ای را در این عرصه بزنند موفق خواهند شد، زیرا فضای مجازی عرصه‌ی مناسبی برای به بحث گذاشتن و بیان بسیاری از مسائلی است که طرح یا نوع پرداخت به آنها در فضای واقعی امکان‌پذیر نیست. پرداختن به شبهات و بحث‌های قرآنی «شیرازی» پرداختن به شبهات و بحث‌های موجود در مورد مفاهیم قرآنی را از وظایف وبلاگهای قرآنی برشمرد و خاطرنشان کرد: قرآن موضوع گسترده و عمیقی بوده و به همین دلیل ممکن است شبهات و بحث‌های مختلفی در آن به وجود آید و یکی از وظایف وبلاگهای قرآنی این بوده که به این مسائل و شبهات پاسخ دهند.
نام «قرآن» حافظ وبلاگهای قرآنی مدیر سرویس‌دهنده‌ی فارسی بلاگفا نام «قرآن» را حافظ وبلاگهای قرآنی از آفت‌های موجود در فضای مجازی دانست و بیان کرد: خود نام «قرآن» باعث میشود که وبلاگهای قرآنی از بسیاری از آفت‌هایی که در وبلاگستان برای وبلاگ‌هایی با موضوعات مختلف دیگر وجود دارد مصون بماند. دقت در نگارش ِ نگرش قرآنی وی درباره‌ی یکی از آفت‌هایی که وبلاگهای قرآنی را تهدید می‌کند یادآور شد: یکی از مهمترین آسیب‌هایی که ممکن است وبلاگهای قرآنی را تهدید کند نوع برداشت مخاطب از نحوه‌ی بیان و ادبیات نگارشی بلاگر از مسائل قرآنی است در حقیقت نوع نگارش بلاگر و نحوه‌ی پرداختن او به مسائل قرآنی تأثیر بسیاری بر برداشت، نگرش و حتی جذب یا طرد مخاطب از مفاهیم قرآنی را دارد و باید در بیان مفاهیم قرآنی بسیار دقت شود. پیشرفت وبلاگهای قرآنی از لحاظ کمی «محمدمهدی کارگر» بلاگر وبلاگ مهدوی «دردانه» تقویت وبلاگ‌ها از نظر کمّی را مهمترین امر در پیشرفت وبلاگهای قرآنی در وبلاگستان برشمرد و اظهار کرد: بعد از پیشرفت کمی وبلاگ‌ها است که می‌توان وبلاگهای قرآنی را از نظر محتوایی بررسی کرد و تا زمانی که تعداد وبلاگهای قرآنی مانند سایر وبلاگ‌ها افزایش نیاید و بلاگرهای قرآنی فعالیت و تلاش قابل توجهی برای به‌راه‌انداختن وبلاگهای قرآنی به‌خرج ندهند نمی‌توان وبلاگهای قرآنی را بررسی محتوایی کرد. تفاوت در نحوه‌ی تقسیم‌بندی وبلاگ‌ها «کارگر» با اشاره به نحوه‌ی تقسیم‌بندی وبلاگ‌ها در وبلاگستان فارسی کشور ما تصریح کرد: بحث وبلاگ‌ها در ایران متفاوت از سایر جهان است و اگر در سطح بین‌المللی و جهانی بررسی کنیم تقسیم‌بندی وبلاگ‌ها به ژانرهای مختلف که در وبلاگستان فارسی ما دیده میشود وجود ندارد. وقایع‌نگاری روزانه بهعنوان واقعیت وبلاگ‌ها وی با تأکید بر وقایع‌نگاری روزانه و کار خبری بهعنوان واقعیت وبلاگ‌ها خاطرنشان کرد: در سطح جهانی وبلاگ‌ها بیشتر به سمت کار خبری و عرصه‌ای برای وقایع‌نگاری‌های روزانه پیش می‌رود اما در جامعه‌ی ما و به‌خصوص در وبلاگستان فارسی وبلاگ‌ها به انواع مختلفی مانند ادبی، ورزشی، سیاسی، قرآنی و ... تقسیم‌بندی میشود. استفاده نکردن بلاگرها از منابع دقیق و موثق قرآنی «مریم میراحمدی» بلاگر وبلاگ «کوچه سیدمهدی هاشمی ارواحنافداه» در بیان مسائلی که ممکن است سلامت وبلاگهای قرآنی را تهدید کند خاطرنشان کرد: استفاده نکردن بلاگرها از منابع دقیق و موثق قرآنی باعث میشود که از اعتبار پست‌ها کاسته شود همچنین بیان اختلاف نظرهایی که در زمینه‌ی شیعه و سنی وجود دارد باعث ایجاد تفرقه و اختلاف میشود. دخیل نکردن نظرات و عقاید شخصی بلاگر در پست‌ها این وبلاگ‌نویس مهدوی ادامه داد: یکی دیگر از شرایطی که یک بلاگر قرآنی با توجه به حساس بودن موضوع قرآن باید رعایت کند دخیل نکردن نظرات و عقاید شخصی خود در مطالب قرآنی است و اگر هم در این باره اظهارنظر کند باید فقط در حد نظر باقی بماند زیرا وبلاگهای قرآنی مانند همه ژانرهای اجتماعی سیاسی و ... ممکن است با ورود یک عقیده‌ی باطل در قالب یک وبلاگ قرآنی باعث تلقین عقاید نادرست و ایجاد یک وبلاگ مخرب شود. |
منبع:www.ikna.ir
نظرات شما: نظر
| استاد ارتباطات دانشگاه تهران: نظم معنای قرآن هماهنگ با ماهیت فضای مجازی است | ||||||||||||||||
|
گروه وبلاگ: قرآن قابلیت «معناسازی» دارد و به لحاظ این که بخش عمده آن را نظم تشکیل می‌دهد قابلیت تفسیرگری دارد. نظم معنای قرآن باید از درون آن گشوده شود؛ لذا ماهیت قرآن با ماهیت فضای مجازی هماهنگ است.
ماهیت قرآن در ارتباط با فضای مجازی دکتر حمید عبداللهیان دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار سرویس وبلاگ در پاسخ به این سؤال که آیا محتواهای دینی به‌ویژه قرآن با توجه به جنبه استعلایی آن قابل انتقال به عرصه مجازی است، گفت:باید دید قرآن را از چه ابعادی می‌توان بررسی کرد. دین و دینداری ابعاد مختلفی دارد؛ بعد مناسکی، اعتقادی و بعد پیامدی. یکی از عناصر داخل دین کتاب است که بیشتر با بعد انتقادی دینداری ارتباط دارد. باید دید ماهیت قرآن چیست؟ ماهیت کتاب قرآن نیاز به دخالت مفسران دارد تا معنایش منتقل شود. پس معنای این حرف آن است که قرآن ماهیتاً قابلیت این را دارد که تفسیر بشود، حالا این کتاب را بیاوریم در فضای مجازی. وی در ادامه گفت: فضای مجازی از کجا شروع شد؟ از جهان میانه اروپا؛ زمانی که دینداری کاتولیک و ارتدوکس قرن 15 و 16 جای خودش را به نوعی دیگر از مسیحیت که اجازه بیشتری را در نقد دین به افراد می‌داد و یا به عبارت دیگر نقش فعال‌تر افراد را در دینداری می‌طلبید. در حالی که دینداری قبل از آن بیشتر حالت معلم و شاگردی داشت، ولی از آن زمان به بعد بشر پروسه دینی را فهمید.
لذا اختیاری به بشر در نقد دینداری سنتی داده‌شد. این‌گونه بود که یک نوع معنا، معناسازی و تفسیر در تعاملات دینی انسان‌ها وارد شد. عمده ماحصل این جریان این شد که مجازی اندیشیدن وارد دستگاه‌های ذهنی افراد شد؛ اکنون شکل اولیه مجازی فکر کردن منطقی شده و به شکل دیگری از زندگی مجازی، که همان فضای مجازی است منتقل شده‌است. علت این امر هم دستگاه‌های تکنولوژیکی است که قابیلت استدلال، پروسه‌کردن و بازپروری اطلاعات را دارند. دانشیار گروه ارتباطات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در ادامه تصریح کرد: البته نکاتی که گفته‌شد بیشتر بروی جنبه‌های ظاهری بود. جنبه‌های باطنی فضای مجازی سبب شد تا انسان بی‌هویت شود؛ مکان جغرافیایی در این فضا معنا ندارد، بنابراین ماهیت قرآن با ماهیت فرامکانی و فرازمانی فضای مجازی هماهنگ است. «رولان بارت» اشاره به این نکته دارد که نثر نسبت به نظم قابلیت انتشار و تکثیر ندارد. قرآن به لحاظ این که بخش عمده آن را نظم تشکیل می‌دهد قابلیت معناسازی دارد؛ قرآن نظم معنا است که باید از درون آن گشوده‌شود. وی در ادامه افزود: اگر بتوان از رایانه‌ها به خوبی استفاده کرد می‌توان فهم انسان را از دین گسترش داد. افراد در مدارس فقط به طور حفظی قرآن فرامی‌گیرند. ولی در اینترنت افراد علاقه‌مند می‌توانند در آن «تعامل ذهنی» داشته‌باشند، بدون اینکه بخواهند از جایی به جایی بروند. من تأکید می‌کنم که بحث من،دینی نیست. بحث بروی متنی است که قابلیت معنا دارد و تعاملی که متن می‌تواند با رسانه داشته‌باشد.
دکتر عبداللهیان درباره عناصر محدودکننده تبلیغ دینی در فضای مجازی گفت: شما اگر متن مولوی را هم نگاه کنید، می‌بینید که این متن هم قابیلت برداشت‌های متفاوتی را دارد. یک نسبتی بین توسعه متن و معنا وجود دارد. متن تا یک حدی می‌تواند معنا شود. به‌ویژه متون دینی که تا حدی قابلیت تکثیر شدن و معنا شدن را دارد. تخصص گرایی؛ میزان معنا سازی در متون دینی استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در ادامه حد و میزان تکثیر و معناسازی را در تخصصی‌شدن دانست و گفت: ما باورهای دینی را در پروسه اجتماعی شدن یاد می‌گیریم. یک وفاق و قانون نانوشته در جامعه در مورد این گونه متون وجود دارد؛ لذا محدودیت‌هایی که وجود دارد، گرفته شده از نظام ارزشی در یک جامعه است. وی افزود: شما وجود خدا را چطور اثبات می کنید؟ بشر تا یک جایی می فهمد؛ این مسئله مانند این است که یک انرژی بسیار زیادی وجود دارد و ما سعی می‌کنیم آن را در اندازه های کوچک بفهمیم. ظرف‌ها هم ارز نیستند. انسان باید سعی کند تا جایی که می‌تواند بفهمد، ولی او هم تا جایی می‌فهمد. نباید فراتر از متن درک کرد. این را ما در حوزههای اجتماعی‌شدن مثل مدارس ،خانواده و ... یاد می گیریم. ما 1400 سال است که این‌گونه دینداری را تمرین کردیم. آسیب شناسی متون دینی در فضای مجازی این مدرس دانشگاه در پاسخ به آسیب‌هایی که فضای مجازی می‌تواند برای متون دینی داشته‌باشد گفت: اولاً بحث ما آسیب‌های دینی است یا آسیب‌های اجتماعی. ما دو اجتماع داریم؛ اجتماع مجازی و اجتماع واقعی. آدم‌هایی که در اجتماع واقعی یک نوع عمل میکنند ضروررتاً در فضای مجازی این‌گونه رفتار نمی‌کنند. دین ماهیتش این است که برای افراد عادی نیاز به اثبات ندارد چرا که با نظام ارزشی آنها سر و کار دارد. این باورها خودش یک توقف و ترمز برای وارد نشدن به حوزههای غیرمجاز دینی است.
اما بدین لحاظ که در فضای مجازی امکان معناسازی باعث نوعی آسیب میشود، می‌توان تأمل کرد.چون اگر کسی عناد داشته‌باشد می‌تواند وارد این حوزه بشود. قرآن یک تامیت و تمامیتی دارد؛ کلمات در قالب این تمامیت معنا می‌دهد. سوره‌های مختلف قرآن مثل سوره محمد(ص) و اسرا تن‌ها‌ی مختلفی دارد .خدا در قسمت‌های مختلف آن به صورت‌های متعددی با بشر صحبت می‌کند. موج مطالعه اسلامی در غرب عضو هیئت علمی دانشگاه تهران راه جلوگیری از عنادورزی و بدعت‌گذاری را در تخصص‌گرایی دانست و افزود: بنگاه‌ها و نهادهای دینی با قضیه تخصص‌گرایی به خوبی کنار آمده‌اند بدون اینکه به شیوه‌های سنتی کار کنند. و به‌تدریج دنبال این هستند که به تمامی سؤالات دینی پاسخ دهند. چون به قابلیت‌هایشان اعتقاد دارند.
وی در ادامه با توجه به حضور «هم‌باوران دینی در اینترنت»، به میزان موفقیت دین اسلام در این عرصه به‌ویژه در جهان غرب(با توجه به قرائت تروریستی که از آن در این مناطق وجود دارد)، اشاره کرد و گفت: اینکه کدامیک از ادیان موفق بودند نیاز به تحقیق دارد. ولی آن چه که در سطح دیده میشود این است که غربی‌ها در فهم اسلام خیلی کار کرده‌اند. آدم‌های مختلفی در غرب به‌خصوص در دین مسیحیت و در قشر دانشگاهی تمایل به فهم اسلام، خارج از برچسب‌هایی که به آن زده میشود، نشان می‌دهند. لذا یک موج مطالعه اسلامی در غرب شکل گرفته‌است. طبیعی است که در این پروسه فارغ از تعامل با متخصصین غیرغربی نخواهندبود. همان‌طور که تا کنون بسیاری از متخصصین غربی در همایش‌های برگزار شده در ایران تمایل به تعامل با متخصصین شرقی نشان داده‌اند. از این طرف هم متخصصان دینی داخلی خوب کار میکنند. مؤسسات مختلفی با امکانات و زبان‌های متعدد در حال فعالیت در حوزه دینی هستند. تاریخ جهان نشان می‌دهد که همیشه تخاصمات به رویارویی ایدئولوژیک ختم می‌شوند. این رویارویی ایدئولوژیک، می‌تواند از جنگ‌های صلیبی تا دعواهایی که بین فرق مختلف دینی به‌راه می‌اندازند شامل شود. بنابراین به همان میزانی که نیروهای مخالف دین اسلام در این فضا وجود دارد در سطوح مختلفی نیز چه در داخل و چه در خارج از کشور، «آگاهی‌بخشی» صورت می‌گیرد. حوزههای دینی که در غرب خوب کار میکنند فارغ از یک نگاه ایدئولوژیک به دین اسلام هستند. باز تولید هویت دینی، تکثر فرهنگی؛ تقویت مولفه های دینی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بازتولید هویت دینی در پی تکثر فرهنگی را در تقویت مؤلفه‌های دینی موثر دانست و گفت: ماهیت و ریشه آفرینش در تکثر است. از ابتدا قرار نبود فقط یک رنگ، یک جنس، یک نوع درخت و... وجود داشته‌باشد. تنها چیزی که تکثر ندارد خود خداست. ذات تکثر اعم از تکثرهای قومی، نژادی و حتی ایدئولوژیک نمی‌تواند به روابط اجتماعی آسیب بزند. به تعداد آدم‌های دنیا اثر انگشت وجود دارد و به تعداد آدم‌های دنیا ذهن. همه انسان‌ها نمی‌توانند یک جور مشابه فکر کنند.
وی تصریح کرد: اگر نهادهای دینی خوب عمل کنند اجازه رشد باورهای دینی غیرمتعارف را در عین تکثر فرهنگی نمی‌دهند. این بدین معنا نیست که این نهادها یک دیوار و حصری ایجاد میکنند ولی دستگاه‌های دینی وظیفه‌شان این است که به مکانیزم ارائه شناخت درباره سؤال‌های دینی بپردازند. در سال 57 هر ایرانی یک جور فکر می‌کرد ولی الان با حفظ همان باورهای دینی تکثر در نگاه و اندیشه در جامعه بوجود آمده‌است. این خود نوعی «دین‌باوری جدید» در جهان است؛ نوعی خواهش و تمایل جمعی درباره دین در همه جوامع وجود دارد. دانشیار گروه ارتباطات در ادامه افزود: در روش‌شناسی گفته‌می‌شود که آدم‌ها می‌توانند قاعده را نقض کنند. اما برای من همیشه سؤال این است که چرا آدم‌ها قاعده را نقض نمی‌کنند. نظام ارزشی ماهیت انتزاعی و ماورای زمینی دارد. گویی آدم‌ها را هدایت می‌کند. همه در جهان دنبال صلح هستند، همه دنبال خدا هستند. بعد از می 1968 در فرانسه باورهای دینی به شدت آسیب دید ولی الان شما جوانان فرانسوی را می‌بینید که به ارزش‌های دینی بازگشته‌اند. انگار یک چیزی هدایت‌گر بشر است که خارج از دایره فهم ماست. مدرس درس افکار عمومی و رسانه، عملکرد دولت را در حمایت از نهادهای دینی فعال در عرصه مجازی نقد کرد و گفت: من با تلویزیون ایران موافق نیستم. چرا که تلویزیون یک رسانه تخصصی درباره دین نیست، ولی می‌خواهد کار دینی کند. بنابراین تعارض در نقش‌ها به‌وجود می‌آید. در فضای مجازی کار تخصصی را باید وبلاگ‌ها و سایت‌های تخصصی فعال در این حوزه انجام دهند. قرائت یک وجهی دین؛ تلاقی باورهای سیاسی و ایدئولوژیک تبلیغ دینی در تلویزیون می‌توانست کمتر و بهتر باشد در حالی که این‌طور نیست. علم ارتباطات می‌گوید که تبلیغ اگر از حد خودش بگذرد تبدیل به ضد تبلیغ میشود. لذا در بخش‌هایی از فضای مجازی که دولت وارد کار نشده، کارهای خوبی صورت گرفته‌است. مشکل جایی به‌وجود می‌آید که دولت می‌خواهد قرائت خاصی از دین را ارائه دهد. اینجا تلاقی بین باورهای سیاسی و ایدئولوژیک بوجود می‌آید.
سردبیر «نشریه جهانی رسانه» در ادامه گفت: باورهای دینی فقط باورند، وقتی با آنها برخورد عقیدتی شود دچار تعارض می‌شوند. در یک شوی تلویزیونی نمی‌توان به یک باور دینی پاسخ داد. به عقیده من نظام سیاسی ایران از آنجایی که یک نظام دینی است خود را موظف به دخالت در امور دینی می‌داند. بنابراین دولت مرزها را مشخص نکرده‌است. در بعضی قسمت‌ها افراطی و در بعضی دیگر ضعیف عمل کرده است. به‌طور مثال در دانشگاه‌ها و مدارس منطقی‌تر پیش رفته‌است. اما در برخی مؤلفه‌های فرهنگی ضعیف عمل کرده‌است. عملکرد دولت تعریف شده نیست. چرا که مرزها مشخص نیستند. مدل ایده آل فعالیت دینی، تخصص گرایی در فضای مجازی وی در ادامه به مدلی ایده‌آل در زمینه فعالیت دین در عرصه مجازی اشاره کرد و گفت: سوروکین معتقد است تاریخ جهان، تاریخی دورانی است. فرهنگ مادی، فرهنگ معنوی و بعد از آن فرهنگ جامع. ولی شکل مناسبش فرهنگ جامع است که ترکیبی از فرهنگ مادی و معنوی است. آموزه‌های زمان پیامبر (ص)و حضرت علی(ع) ترکیبی از همین دو فرهنگ است. مدل ایده‌آل برای عملکرد نهادهای دینی در اینترنت را باید متخصصان مشخص کنند.
دکتر عبداللهیان تصریح کرد: تخصص را باید با فضای مجازی ترکیب کرد. تخصص را باید با تلویزیون، رادیو و اینترنت ترکیب کرد. نوع بحث دینی در تلویزیون را باید متخصصین روشن کنند و اثرات اجتماعی تبلیغات دینی را جامعه‌شناسان و متخصصان علوم ارتباطات دنبال کنند. وی در پایان تأکید کرد: در فضای مجازی متون دینی همچون قرآن در تعامل با این رسانه معنا میشود. ما در اینترنت قصد انتقال دانش نداریم بلکه می‌خواهیم باور را منتقل، بازتولید یا حتی تولید کنیم. ما در سطح ارتباطات آموزه‌های دریدا را داریم که چطور میشود با متن برخورد کرد. آموزه‌های هرمونتیک را داریم. بنابراین باید در ابتدا جامعه و نقاط ضعفش را بشناسیم و در ادامه توانایی‌های رسانه و نوع تعاملش را با دین بررسی کنیم سپس دست به تبلیغ دینی بزنیم، که در صورت رعایت کردن این پروسه موفق خواهیم‌شد.
|
منبع:www.ikna.ir
نظرات شما: نظر
| مدیر بلاگفا: تهیه‌ی منابع؛ مهمترین وظیفه‌ی نهادهایی که دغدغه‌ی وبلاگهای قرآنی دارند | ||||||
|
گروه وبلاگ: سازمان‌ها و نهادهایی که در کشور وظیفه‌ی بسط و گسترش مفاهیم قرآنی را در فضای مجازی به ویژه در وبلاگهای قرآنی دارند، باید بلاگرها را از نظر منابع اطلاعاتی که مرتبط با مفاهیم قرآنی بوده تغذیه و تأمین کنند.
مهندس«علیرضا شیرازی» مدیر سرویس‌دهنده‌ی فارسی بلاگفا در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا) مطالب مطرح و ارائه‌شده در وبلاگهای قرآنی را چالش‌برانگیز ندانست و گفت: در حال حاضر وبلاگهای قرآنی وبلاگهای چالش‌برانگیز و جریان‌سازی نبوده و معمولاً بهعنوان زیرمجموعه‌ای از وبلاگهای مذهبی مطرح هستند. وی وبلاگ‌هایی را که با محوریت موضوعاتی که باعث بحث و جدل در وبلاگستان می‌شوند، به نسبت سایر وبلاگ‌ها موفق‌تر قلمداد کرد و افزود: معمولاًدر وبلاگستان وبلاگ‌هایی که درباره‌ی مسائلی که باعث ایجاد حلقه‌هایی برای بحث می‌شوند پرمخاطب‌تر هستند، برای مثال وبلاگهای مذهبی که موضوعاتی مانند شیعه و سنی یا اسلام و مسیحیت را مطرح میکنند باعث شده‌اند که شیعه و سنی و مسلمان و مسیحی بدون اینکه به مذهب و آئین خود توهین کنند در چارچوبی خاص درباره‌ی دینشان بحث کنند. فعالیتی‌های وبلاگهای قرآنی هنوز چشم‌گیر نیست «شیرازی» با تأکید بر وبلاگهای قرآنی بهعنوان بخش مهم و اصلی وبلاگهای مذهبی درباره‌ی میزان تأثیرگذاری وبلاگهای قرآنی در محیط وب اظهار کرد: می‌توان گفت وبلاگهای مذهبی به مرحله‌ی تأثیرگذاری رسیده‌اند و وبلاگهای قرآنی نیز بهعنوان بخش مهمی از وبلاگهای مذهبی می‌توانند به این مرحله برسند، اما مسئله‌ای که باید بیان کرد این است که وبلاگهای قرآنی تاکنون فعالیتی انجام نداده‌اند که چشم‌گیر و قابل‌توجه باشد. مدیر سرویس‌دهنده‌ی فارسی بلاگفا درباره‌ی فعالیت‌های انجام شده در وبلاگهای قرآنی تصریح کرد: کارهایی که وبلاگهای قرآنی تا به امروز انجام داده‌اند مانند فعالیت مجلات و نشریاتی بوده که قبلاً منتشر شده و تأثیراتش هم در همان حد و اندازه بوده و وبلاگهای قرآنی زمانی می‌توانند در فضای مجازی مؤثر باشند که به مباحث چالش‌برانگیز بپردازند.
نام «قرآن»، حافظ وبلاگهای قرآنی وی پرداختن به شبهات و بحث‌های موجود در مورد مفاهیم قرآنی را از وظایف وبلاگهای قرآنی برشمرد و خاطرنشان کرد: قرآن موضوع گسترده و عمیقی بوده و به همین دلیل ممکن است شبهات و بحث‌های مختلفی در آن به وجود آید و یکی از وظایف وبلاگهای قرآنی این بوده که به این مسائل و شبهات پاسخ دهند. «شیرازی» نام «قرآن» را حافظ وبلاگهای قرآنی از آفت‌های موجود در فضای مجازی دانست و بیان کرد: خود نام «قرآن» باعث میشود که وبلاگهای قرآنی از بسیاری از آفت‌هایی که در وبلاگستان برای وبلاگ‌هایی با موضوعات مختلف دیگر وجود دارد مصون بماند. در نگارش ِ نگرش قرآنی باید دقت شود وی درباره‌ی یکی از آفت‌هایی که وبلاگهای قرآنی را تهدید می‌کند یادآور شد: یکی از مهمترین آسیب‌هایی که ممکن است وبلاگهای قرآنی را تهدید کند نوع برداشت مخاطب از نحوه‌ی بیان و ادبیات نگارشی بلاگر از مسائل قرآنی است در حقیقت نوع نگارش بلاگر و نحوه‌ی پرداختن او به مسائل قرآنی تأثیر بسیاری بر برداشت، نگرش و حتی جذب یا طرد مخاطب از مفاهیم قرآنی را دارد و باید در بیان مفاهیم قرآنی بسیار دقت شود. مدیر بلاگفا درباره‌ی عمده‌ترین ضعف وبلاگهای قرآنی خاطرنشان کرد: مهمترین ضعفی که در وبلاگهای قرآنی وجود دارد این است که این وبلاگ‌ها دقیقاً از همان روند نشریات و مجلاتی که در محیط واقعی منتشر می‌شوند پیروی کرده و مطالبی را که قبلاً وجود داشته در محیط وب بازنویسی و بازنشر میکنند.
فضای مجازی عرصه‌ی مناسبی برای طرح موضوعات جدید ِ قرآنی است وی عامل پیشرفت وبلاگهای قرآنی را انتخاب موضوعاتی دانست که هم باعث جذب مخاطب و هم باعث علاقه‌ی نویسندگان به نوشتن در فضای مجازی شوند برشمرد و افزود: وبلاگهای قرآنی درصورتی که بتوانند بحث و موضوع جدیدی را در وبلاگ‌هایشان شروع کنند و حرف تازه‌ای را در این عرصه بزنند موفق خواهند شد، زیرا فضای مجازی عرصه‌ی مناسبی برای به بحث گذاشتن و بیان بسیاری از مسائلی است که طرح یا نوع پرداخت به آنها در فضای واقعی امکان‌پذیر نیست. «شیرازی» مسؤولیت سازمان‌ها و نهادهایی را بسیار جدی خواند و گفت: مسؤولیت سازمان‌ها و نهادهایی که در کشور عهده‌دار بسط و گسترش مفاهیم قرآنی در محیط مجازی هستند بسیار جدی بوده و اصلی‌ترین رویه‌ای که باید در پیش بگیرند تغذیه‌ی بلاگرها و تهیه‌ی منابع برای آنها است زیرا در موارد بسیاری شاهد بوده‌ایم که بلاگری با علاقه وارد عرصه‌ی وبلاگ‌نویسی قرآنی میشود اما در میان راه بدون انگیزه شده و دیگر موضوعی را برای نوشتن و پرداختن به آن پیدا نمی‌کند به همین دلیل حمایت و تغذیه موضوعی بلاگرها مهمترین وظیفه‌ی نهادها و سازمان‌هایی است که دغدغه‌ی فعالیت‌های قرآنی دارند. ایجاد حلقه‌های دوستی بین وبلاگهای قرآنی و سایر وبلاگ‌ها وی همچنین خاطرنشان کرد: ایجاد حلقه‌های دوستی بین وبلاگهای قرآنی و سایر وبلاگ‌ها با موضوعات آزاد و آشنا کردن آنها باهم، همچنین ایجاد انگیزه و علاقه در بلاگرها برای روی‌آوردن به نوشتن در وبلاگهای قرآنی نیز از وظایف این نهادها و سازمان‌ها است. سرویس‌بلاگ‌ها؛ یک ابزار برای بسط مفاهیم قرآنی مدیر بلاگفا سرویس‌بلاگ‌ها را یک ابزار برای بسط مفاهیم قرآنی برشمرد و یادآور شد: سرویس‌بلاگ‌ها فقط در حد یک ابزار برای بلاگرهایی است که می‌خواهند در فضای مجازی در هر زمینه‌ای فعالیت کنند و علاوه بر آن حمایت و معرفی وبلاگ‌هایی که به مطالب قرآنی می‌پردازند در صفحه‌ی نخست هر سرویس‌بلاگ، می‌تواند به شناساندن وبلاگهای قرآنی به کسانی که در فضای مجازی فعال هستند کمک کند.
|
نظرات شما: نظر
| اسماعیل حاکمیوالا: پروین اعتصامی مفاهیم قرآنی را با تعهد اجتماعی پیوند داده است | ||||
|
گروه ادب: آمیختگی مفاهیم قرآنی و احادیث پیامبر و ائمه‌ی اطهار(ع) با تعهد اجتماعی، زیبایی خاصی را به شعر پروین اعتصامی بخشیده است.
دکتر «اسماعیل حاکمیوالا» عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) با بیان این مطلب گفت: آیات قرآن در شعر پروین اعتصامی در پیوند با اجتماع با مضامینی مانند «احترام به پدر و مادر»، «احترام به فرزندان»، «وظایف مشترک زن و مرد در تکالیف هر یک به یکدیگر» و «کمک به مستضعفین» به زیبایی نقل شده است. وی با توجه به جنبه‌های اخلاقی و عرفانی در شعر پروین اعتصامی افزود: رقت قلبی که در قرآن بسیار به کار رفته است، در شعر پروین اعتصامی به مراتب موج می‌زند؛ برای مثال پروین در اشعارش به کوچک‌ترین موجودات مانند پرنده‌ای که لانه‌ی خود را از دست داده یا قشر ضعیف و مرحوم جامعه توجه زیادی داشته است. عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به تأثیرپذیری پروین اعتصامی از شاعران گذشته که پیرو سبک عراقی و خراسانی بودند، گفت: پروین از شاعرانی مانند «ناصرخسرو»، «سعدی» و «مولانا» به اعتدال بهره گرفته و با طبع قوی خود، اشعار این شاعران را با زبان امروز بیان کرده که این، ویژگی منحصر به فردی را در شعر او سبب شده است. چهره‌ی ماندگار ادبیات در سال 84 تصریح کرد: شباهت شعر پروین اعتصامی با شاعری قدمایی مانند «ناصرخسرو»، آن قدر زیاد است که مرحوم «ملک‌الشعرای بهار» در مقدمه‌ی دیوان پروین اعتصامی می‌نویسد: «کسی که شعر ناصرخسرو را برای نخستین‌بار بخواند، متوجه نمی‌شود که این شعر متعلق به پروین اعتصامی یا ناصرخسرو است و این موضوع را می‌توان از آگاهی پروین به شعر شاعران گذشته نتیجه گرفت. نویسنده‌ی کتاب «ادبیات معاصر ایران» با توجه به ویژگی تلمیحات قرآنی در شعر پروین اعتصامی گفت: پروین اعتصامی در زمان خود به صورت درج یا اقتباس، بسیاری از آیات را به طور مستقیم و برخی دیگر را ـ با استفاده از معانی و ترجمه ـ به صورت غیر مستقیم و به شکل داستان قرآنی به کار برد و این کار در زمان او به فراموشی سپرده شده بود.
حاکمی با توجه به تعهد سیاسی و اجتماعی پروین اعتصامی تأکید کرد: پروین اعتصامی در مقابل حوادث زمان خود احساس مسوولیت می‌کرد و از لحاظ شخصی نیز، زمان کشف حجاب در کشور، از کلاه برای حفظ حجاب خود بهره جست. عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به زندگی خانوادگی پروین اعتصامی و تأثیر شخصیت و شعر پدرش، یوسف‌الملک اعتصامی، بر اشعار پروین گفت: یوسف اعتصام‌الملک از رجال بزرگ زمان خود بود و پروین در دامان چنین پدری بزرگ شد و اطلاعات اولیه را از پدر خود آموخت؛ تا جایی‌که در کتابی به نام «تهمت شاعری» به طور اشتباه به این موضوع اشاره میشود که بسیاری از اشعار پروین را پدرش سروده است. وی در پایان مناظرات اشعار پروین اعتصامی را در تاریخ ادب فارسی بی‌نظیر خواند و تصریح کرد: مناظرات پروین اعتصامی با زبانی سنجیده از زبان «سیر و پیاز»، «نخود و عدس»، «زن و نخ» و ... به گونه‌ای در مقابل هم قرار می‌گیرد که نتیجه‌گیری دقیقی را سبب میشود. |
منبع: www.iqna.ir
نظرات شما: نظر
