شرح عنوان‌های درج شده در هر معرفی‌نامه
ج)
1. تصویر قرآن‌پژوه
سعی شده در ابتدای هر معرفی‌نامه و زیر نام خانوادگی و نام قرآن‌پژوه, یک قطعه عکس در ابعاد تقریبی 3*4 تعبیه شود که به نوبة خود سهم به سزایی در شناخت افراد خواهد داشت, البته برخی عکس‌ها تهیه نشد که امیدواریم در نوبت‌های بعدی چاپ, همة معرفی‌نامه‌ها همراه با تصویر باشد.
2. درج مشخصات شناسنامه‌ای
برای شناسایی دقیق افراد, افزون بر نام خانوادگی، نام، شهرت و لقب، نام پدر، سال و محل تولد قرآن‌پژوهان درج شده است. درج نام پدر, افزون بر دقت در مشخصات فردی, به منظور قدردانی از آنان در داشتن فرزندانی فرهیخته و قرآنی, در نظر گرفته شده است.
3. شغل
شغل جاری هر شخص, بخشی از مؤلفه‌های وجودی وی است که می‌تواند ما را با یکی از ابعاد قرآن‌پژوهان, به ویژه وضعیت فعلی آنان آشنا سازد.
4. نشانی
از آن‌جا که کارکرد اصلی این مجموعه, اطلاع‌رسانی به منظور سهولت ارتباط با قرآن‌پژوهان و آسان‌سازی فراخوانی آنان در امور آموزشی و پژوهشی است، نشانی‌منزل و محل کار آنان، صندوق پستی، تلفن ثابت و همراه و نیز نمابر و ایمیل یا سایت هر یک از آنان در این قسمت درج می‌شود. علت تقدیم نشانی بر دیگر مشخصات آن است که به نظر می‌رسد پس از آشنایی اجمالی با افراد پیش از هر چیز, نشانی آنان کاربرد بیش‌تری دارد؛ به این ترتیب مراجعه کننده پس از شناسایی هر فرد, از آن به مثابة یک کتاب ارتباطی استفاده خواهد کرد.
5. رتبة علمی
در این قسمت, رتبة علمی هر فرد در سه شکل حوزوی، دانشگاهی و متفرقه در نظر گرفته شده است, زیرا بسیاری از قرآن‌پژوهان, افزون بر تحصیلات حوزوی از تحصیلات دانشگاهی و غیره نیز برخوردارند. در زیر این عنوان نامِ استادان اصلی افراد نیز آمده تا به این وسیله نسبت به آنان نیز نوعی معرفی شکل گرفته و از آنان نیز تقدیر شده باشد.
نکتة قابل توجه این که, گزارش رتبه‌های علمی بر اساس گزارش خود قرآن‌پژوهان درج شده و اگر چه برخی از آنان رونوشت مدارک خود را به پیوست شناسة تکمیل شده برای دانشنامه ارسال کرده‌اند، ولی بسیاری از قرآن‌پژوهان چنین اقدامی نکرده و ما بر اساس نوشتة خودِ آنان, اطلاعات را تنظیم و گزارش نموده‌ایم.
البته برای مستند‌سازی مندرجات این قسمت، سازوکارهایی لازم است که اگر مقدمات و شرایط آن فراهم شود و مراحل قانونی خود را بگذراند, ممکن است در ادامة اجرای طرح و برای نوبت‌های دیگر چاپ, به تأمین این جهت بپردازیم.
پر واضح است که اگر انجام طرح بر ارائة مدرک‌های تحصیلی مشروط می‌شد, زمان نهایی شدن آن به چند برابر افزایش پیدا می‌کرد, به همین منظور ما به گواهی خود آنان اکتفا کرده, در حقیقت شرح حال را از زبان خود آنان نقل کرده‌ایم و به این ترتیب معتقد هستیم که با این همه طلاعات مفید فراوانی را در اختیار جامعة علمی کشور, به ویژه مدیران علمی و پژوهشی قرار می‌دهیم؛ از این رو, کسانی که برای به‌کارگیری قرآن‌پژوهان, به مدارک رسمی نیاز دارند، می‌بایست خود, آن را احراز و دریافت کنند.
6. سفرهای علمی خارجی
سفرهای علمی افراد به خارج از کشور می‌تواند نشان‌گر اهتمام آنان به فعالیت های علمی و شخصیتِ پژوهشیِ آنان باشد؛ از این رو این بُعد از سابقة علمی افراد نیز مورد توجه قرار گرفته است.
7. تدریس
یکی دیگر از جهات معرفی قرآن‌پژوهان, سابقة تدریس آنان به ویژه در زمینة قرآن کریم است؛ از این رو در زیرِ عنوانِ تدریس, همة اطلاعاتی را که در این باره تأمین شده آمده است؛ به ویژه مدیران و مسئولان گروه‌های آموزشی از این راه می‌توانند اطلاعات مفیدی در بارة سابقة تدریس قرآن‌پژوهان به دست آورند.
مادّة درسی, محل تدریس, زمان و مدت تدریس, اصلی‌ترین مطالبی است که در این قسمت درج می شود.
8. نقش‌ها و فعالیت‌ها
سوابق اجرایی افراد, یکی دیگر از مشخصات آنان است که می‌تواند مدیران را در شناسایی قرآن‌پژوهان کمک کند؛ به همین دلیل این مؤلفه نیز در دانشنامه مورد توجه قرار گرفته و سعی شده است با بیان نوع نقش و محل ایفای آن به همراه سال‌های مسئولیت و در صورت امکان بیان خدمات برجسته در هر نقش به شکلی جامع اطلاع‌رسانی شود.
9. معرفی آثار
شاید مهم‌ترین شاخص در معرفی جنبة علمی قرآن‌پژوهان, شناساندن آثار آنان است, زیرا از راه معرفی آثار می‌توان، توانایی فعلیت یافتة آنان را شناخت و بر همان اساس, ارتباط مناسب علمی و پژوهشی با آنان را ایجاد کرد.
به این منظور در شناسه‌هایی که برای قرآن‌پژوهان فرستاده شده، قسمتی برای درج اطلاعات آثار علمیِ قرآن‌پژوهان اعم از کتاب و مقالة منتشر شده و نشده پیش‌بینی شده است که به نظر می رسد با همة مشکلاتی که در تکمیل آن‌ها داشته‌ایم، انتظار استفاده کنندگان از دانشنامه را برآورده خواهد کرد.
در این قسمت, به ویژه آثار منتشر نشدة قرآن‌پژوهان نیز گزارش شده است تا به نوعی استعداد بالقوة آنان منعکس شده و در صورت نیاز به موضوعات منتشر نشدة هر قرآن‌پژوه, زمینة فراخوانیِ وی برای ارائة آثار خود فراهم شده باشد؛ با این توجه که آثار منتشر شده اعم از کتاب و مقاله, شماره‌گذاری شده و به تفکیک درج گردیده اند و اطلاعات نسبتا کاملی در بارة آن گزارش شده است, ولی آثار منتشر نشده بدون شماره آمده و با خط تیره از یک‌دیگر جدا شده‌اند.
شایان یاد است که جا داشت در این قسمت, چکیدة هر اثر به گونه‌ای مناسب درج می‌شد, ولی افزون بر این که چکیدة اثر از سوی بسیاری از قرآن‌پژوهان دریافت نشد و آن چه دریافت شد نیز در برخی موارد از ادبیات معیار برخوردار نبوده است و اقدام به تهیة یکِ یکِ آثار و تهیة چکیده‌هایی مطلوب از آن, نهایی‌سازی دانشنامه را بسیار طولانی می ساخت که با هدف تسریع در اطلاع رسانی, از این مهم صرف نظر شد.
امید است در آینده با همکاری قرآن‌پژوهان, واحدِ «کتابخانه و اسناد قرآن‌پژوهان موجود کشور»[1] را راه‌اندازی کرده و پس از دست یابی به همة آثار , زمینة اطلاع‌رسانی برتری را در بارة آن فراهم نماییم و بتوانیم به همة اهداف مطلوب خود در تأمین و ارائة اطلاعات جامع, معتبر و مفید دست یابیم.
ج) شرح عنوان‌های درج شده در هر معرفی‌نامه
1. تصویر قرآن‌پژوه
سعی شده در ابتدای هر معرفی‌نامه و زیر نام خانوادگی و نام قرآن‌پژوه, یک قطعه عکس در ابعاد تقریبی 3*4 تعبیه شود که به نوبة خود سهم به سزایی در شناخت افراد خواهد داشت, البته برخی عکس‌ها تهیه نشد که امیدواریم در نوبت‌های بعدی چاپ, همة معرفی‌نامه‌ها همراه با تصویر باشد.
2. درج مشخصات شناسنامه‌ای
برای شناسایی دقیق افراد, افزون بر نام خانوادگی، نام، شهرت و لقب، نام پدر، سال و محل تولد قرآن‌پژوهان درج شده است. درج نام پدر, افزون بر دقت در مشخصات فردی, به منظور قدردانی از آنان در داشتن فرزندانی فرهیخته و قرآنی, در نظر گرفته شده است.
3. شغل
شغل جاری هر شخص, بخشی از مؤلفه‌های وجودی وی است که می‌تواند ما را با یکی از ابعاد قرآن‌پژوهان, به ویژه وضعیت فعلی آنان آشنا سازد.
4. نشانی
از آن‌جا که کارکرد اصلی این مجموعه, اطلاع‌رسانی به منظور سهولت ارتباط با قرآن‌پژوهان و آسان‌سازی فراخوانی آنان در امور آموزشی و پژوهشی است، نشانی‌منزل و محل کار آنان، صندوق پستی، تلفن ثابت و همراه و نیز نمابر و ایمیل یا سایت هر یک از آنان در این قسمت درج می‌شود. علت تقدیم نشانی بر دیگر مشخصات آن است که به نظر می‌رسد پس از آشنایی اجمالی با افراد پیش از هر چیز, نشانی آنان کاربرد بیش‌تری دارد؛ به این ترتیب مراجعه کننده پس از شناسایی هر فرد, از آن به مثابة یک کتاب ارتباطی استفاده خواهد کرد.
5. رتبة علمی
در این قسمت, رتبة علمی هر فرد در سه شکل حوزوی، دانشگاهی و متفرقه در نظر گرفته شده است, زیرا بسیاری از قرآن‌پژوهان, افزون بر تحصیلات حوزوی از تحصیلات دانشگاهی و غیره نیز برخوردارند. در زیر این عنوان نامِ استادان اصلی افراد نیز آمده تا به این وسیله نسبت به آنان نیز نوعی معرفی شکل گرفته و از آنان نیز تقدیر شده باشد.
نکتة قابل توجه این که, گزارش رتبه‌های علمی بر اساس گزارش خود قرآن‌پژوهان درج شده و اگر چه برخی از آنان رونوشت مدارک خود را به پیوست شناسة تکمیل شده برای دانشنامه ارسال کرده‌اند، ولی بسیاری از قرآن‌پژوهان چنین اقدامی نکرده و ما بر اساس نوشتة خودِ آنان, اطلاعات را تنظیم و گزارش نموده‌ایم.
البته برای مستند‌سازی مندرجات این قسمت، سازوکارهایی لازم است که اگر مقدمات و شرایط آن فراهم شود و مراحل قانونی خود را بگذراند, ممکن است در ادامة اجرای طرح و برای نوبت‌های دیگر چاپ, به تأمین این جهت بپردازیم.
پر واضح است که اگر انجام طرح بر ارائة مدرک‌های تحصیلی مشروط می‌شد, زمان نهایی شدن آن به چند برابر افزایش پیدا می‌کرد, به همین منظور ما به گواهی خود آنان اکتفا کرده, در حقیقت شرح حال را از زبان خود آنان نقل کرده‌ایم و به این ترتیب معتقد هستیم که با این همه طلاعات مفید فراوانی را در اختیار جامعة علمی کشور, به ویژه مدیران علمی و پژوهشی قرار می‌دهیم؛ از این رو, کسانی که برای به‌کارگیری قرآن‌پژوهان, به مدارک رسمی نیاز دارند، می‌بایست خود, آن را احراز و دریافت کنند.
6. سفرهای علمی خارجی
سفرهای علمی افراد به خارج از کشور می‌تواند نشان‌گر اهتمام آنان به فعالیت های علمی و شخصیتِ پژوهشیِ آنان باشد؛ از این رو این بُعد از سابقة علمی افراد نیز مورد توجه قرار گرفته است.
7. تدریس
یکی دیگر از جهات معرفی قرآن‌پژوهان, سابقة تدریس آنان به ویژه در زمینة قرآن کریم است؛ از این رو در زیرِ عنوانِ تدریس, همة اطلاعاتی را که در این باره تأمین شده آمده است؛ به ویژه مدیران و مسئولان گروه‌های آموزشی از این راه می‌توانند اطلاعات مفیدی در بارة سابقة تدریس قرآن‌پژوهان به دست آورند.
مادّة درسی, محل تدریس, زمان و مدت تدریس, اصلی‌ترین مطالبی است که در این قسمت درج می شود.
8. نقش‌ها و فعالیت‌ها
سوابق اجرایی افراد, یکی دیگر از مشخصات آنان است که می‌تواند مدیران را در شناسایی قرآن‌پژوهان کمک کند؛ به همین دلیل این مؤلفه نیز در دانشنامه مورد توجه قرار گرفته و سعی شده است با بیان نوع نقش و محل ایفای آن به همراه سال‌های مسئولیت و در صورت امکان بیان خدمات برجسته در هر نقش به شکلی جامع اطلاع‌رسانی شود.
9. معرفی آثار
شاید مهم‌ترین شاخص در معرفی جنبة علمی قرآن‌پژوهان, شناساندن آثار آنان است, زیرا از راه معرفی آثار می‌توان، توانایی فعلیت یافتة آنان را شناخت و بر همان اساس, ارتباط مناسب علمی و پژوهشی با آنان را ایجاد کرد.
به این منظور در شناسه‌هایی که برای قرآن‌پژوهان فرستاده شده، قسمتی برای درج اطلاعات آثار علمیِ قرآن‌پژوهان اعم از کتاب و مقالة منتشر شده و نشده پیش‌بینی شده است که به نظر می رسد با همة مشکلاتی که در تکمیل آن‌ها داشته‌ایم، انتظار استفاده کنندگان از دانشنامه را برآورده خواهد کرد.
در این قسمت, به ویژه آثار منتشر نشدة قرآن‌پژوهان نیز گزارش شده است تا به نوعی استعداد بالقوة آنان منعکس شده و در صورت نیاز به موضوعات منتشر نشدة هر قرآن‌پژوه, زمینة فراخوانیِ وی برای ارائة آثار خود فراهم شده باشد؛ با این توجه که آثار منتشر شده اعم از کتاب و مقاله, شماره‌گذاری شده و به تفکیک درج گردیده اند و اطلاعات نسبتا کاملی در بارة آن گزارش شده است, ولی آثار منتشر نشده بدون شماره آمده و با خط تیره از یک‌دیگر جدا شده‌اند.
شایان یاد است که جا داشت در این قسمت, چکیدة هر اثر به گونه‌ای مناسب درج می‌شد, ولی افزون بر این که چکیدة اثر از سوی بسیاری از قرآن‌پژوهان دریافت نشد و آن چه دریافت شد نیز در برخی موارد از ادبیات معیار برخوردار نبوده است و اقدام به تهیة یکِ یکِ آثار و تهیة چکیده‌هایی مطلوب از آن, نهایی‌سازی دانشنامه را بسیار طولانی می ساخت که با هدف تسریع در اطلاع رسانی, از این مهم صرف نظر شد.
امید است در آینده با همکاری قرآن‌پژوهان, واحدِ «کتابخانه و اسناد قرآن‌پژوهان موجود کشور»[1] را راه‌اندازی کرده و پس از دست یابی به همة آثار , زمینة اطلاع‌رسانی برتری را در بارة آن فراهم نماییم و بتوانیم به همة اهداف مطلوب خود در تأمین و ارائة اطلاعات جامع, معتبر و مفید دست یابیم.
[1] . امتیاز این کتابخانه در مقایسه با دیگر کتابخانههای تخصصی این است که با اجرای کامل طرح دانشنامه, آثار همة قرآن‌پژوهان موجود در کشور و دیگر نقاط جهان که در قید حیات هستند در یک‌جا گردآوری می‌شود, آثاری که مؤلفان آن مورد شناسایی قرار گرفته, و راه‌های ارتباط با آنان فراهم شده است؛ در حالی که در کتابخانههای تخصصی موجود چنین امری مورد توجه و میسّر نیست.
نظرات شما: نظر
