| نگاهی به ضعف‌های موجود در وبلاگهای قرآنی(2) | ||||||||
|
گروه وبلاگ: «فضای وبلاگستان قرآنی» در ایران مانند دیگر گونه‌های وبلاگهای تخصصی هر روز گسترده‌تر میشود و نگاه به آن جدی‌تر! اینکه وبلاگنویسی ِ قرآنی به چه محدوده‌ای از فضای وبلاگستان دست‌یافته و آیا توانسته به اشاعه‌ی صحیح و وسیع مفاهیم قرآنی با نگاه به نوع نوشتار ِ وبلاگی نائل شود چیزی است که با وبلاگنویسان و کارشناسان قرآنی به بحث گذاشته‌ایم.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، هر وبلاگ نماینده یک انسان است، انسانی که در جامعه و فرهنگ خاص بزرگ شده و می‌تواند به بازنمایی خود در واژه‌ها و کلامی که می‌نویسد، بپردازد. رشد وبلاگنویسی در ایران و شناخته‌شدن ایران و زبان فارسی در فضای مجازی با مقوله‌ای به نام وبلاگ، باعث توجه به این بخش از فضای سایبر شد. فرد با ساختن یک وبلاگ و نوشتن در آن به بازنمایی می‌پردازد، بازنمایی‌ای که می‌تواند از یک سو معرف خود فرد و از سوی دیگر اجتماع و جامعه‌ای که فرد در آن زندگی می‌کند باشد.(شهبندی، انجمن علمی مطالعات فضای مجازی) نگاهی جدی به موضوعات قرآنی «حامد طالبی» بلاگر وبلاگ «یادداشتهای یک خبرنگار مسلمان» با تأکید به اینکه بلاگرانی که در فضای مجازی فعالیت می‌کنند به موضوعات قرآنی به صورت جدی نگاه نکرده‌اند یادآور شد: بلاگران قرآنی باید به موضوع قرآنی جدی‌تر نگاه کنند زیرا قرآن در بسیاری از زمینه‌ها و موضوعات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، هنری و ... جاری است و می‌توان در این زمینه‌ها و مسائل و مشکلاتی که وابسته به آنها به‌وجود می‌آید راه‌حل و پاسخ ارائه دهد و بلاگران قرآنی باید با تطبیق دادن این مسائل با مفاهیم قرآنی، قرآن را در فضای مجازی در تمامی عرصه‌ها به‌کار ببرند تا از این طریق وبلاگهای قرآنی جایگاه خود را در فضای مجازی تثبیت کنند. ورود افراد متخصص قرآنی در وبلاگستان «طالبی» درباره‌ی مسائل و مشکلاتی که جایگاه وبلاگهای قرآنی را تهدید می‌کند تصریح کرد: وارد شدن افرادی که نمی‌توانند در زمینه‌ی مسائل قرآنی به‌صورت تخصصی فعالیت کنند و نظر دادن و تئوری‌پردازی این افراد درباره‌ی قرآن ممکن است که مسیر وبلاگهای قرآنی را به‌سمت انحراف بکشاند و آسیبی جدی را به وبلاگهای قرآنی وارد کند. قرآن و چارچوب و قواعد مشخص این بلاگر قرآنی ادامه داد: با توجه به اینکه قرآن چارچوب و قواعد مشخص خود را دارد و یک موضوع بکر و دست نخورده بوده و از هر نوع تحریف به‌دور است نباید در معنا و مفومش دچار تغییر و تحریف شود و افراد متخصص باید با ورود خود به فضای مجازی و نشر و ترویج مفاهیم قرآنی با شیوه‌ای درست راه را برای ورود افراد غیر متخصص ببندند. تعریف قرآن از مسائل اجتماعی بلاگر وبلاگ «یادداشتهای یک خبرنگار مسلمان» با اشاره به یکی دیگر از آسیب‌هایی که در وبلاگهای قرآنی وجود دارد اظهار کرد: بلاگرانی که در حال حاضر در فضای مجازی فعالیت می‌کنند به‌صورت جزئی وارد مسائل قرآنی نشدند و در حقیقت وبلاگ‌هایی که تخصصی کار می‌کنند در برخورد با مسائل اجتماع تعریف می‌شوند اما این امر در وبلاگهای قرآنی کمتر دیده شده‌است.
تطبیق قرآن با علوم رایج وی با بیان این نکته که هیچ تفاوتی میان بلاگران قرآنی و دیگر بلاگران وجود ندارد یادآور شد: بلاگران قرآنی برای بسط و گسترش مفاهیم قرآنی باید این مفاهیم را با مسائل روزمره اجتماع و علوم رایج تطبیق دهند و خود را از مسائل روزمره مردم و جامعه جدا نکنند تا از این طریق وبلاگهای قرآنی از سوی مخاطبان با استقبال مواجه شود عدم اطلاع‌رسانی و تبلیغ درست وبلاگهای قرآنی «طالبی» عدم اطلاع‌رسانی و تبلیغ درست وبلاگهای قرآنی را یکی دیگر از ضعف‌های موجود در این عرصه برشمرد و بیان داشت: وبلاگهای قرآنی باید به‌صورت زنجیره‌وار و با هم فعالیت کنند و هر وبلاگ باید عرصه‌ای برای تبلیغ دیگر وبلاگهای فعال قرآنی باشد و همچنین سایت‌های خبری و رسانه‌هایی که مورد اقبال مخاطبان است نیز می‌تواند به شناساندن وبلاگهای فعال قرآنی کمک کند. پائین بودن سطح کیفی وبلاگهای قرآنی «محمد خوش‌نظر» بلاگر وبلاگهای «حکومت اسلامی» و «قرآن‌بلاگ» یادآور شد: پایین بودن سطح کیفی محتوای وبلاگهای قرآنی یکی از مسائلی بوده که می‌تواند به وبلاگهای قرآنی مخاطبان خود را از دست بدهند. آمیختن ادبیات قرآن با غنای مفاهیم قرآنی «خوش نظر» ادامه داد: یکی از ویژگی‌های اصلی وبلاگ، بیان مطالب به‌صورت عامیانه به زبان مخاطب است و وبلاگ، ادبیات خاص خود را دنبال می‌کند و هنر یک بلاگر آمیختن این سادگی و صمیت با غنای مطالب قرآنی است و در نتیجه جذب مخاطب به سمت مطالب قرآنی است. مأنوس نبودن بلاگران با مفاهیم قرآنی این بلاگر قرآنی درباره مشکل دیگری که می‌تواند به وبلاگهای قرآنی صدمه بزند، اظهار کرد: مأنوس نبودن بلاگرانی که در عرصه وبلاگهای قرآنی فعالیت می‌کنند با مطالب، منابع، محتوا و تأثیرات علوم قرآنی تهدید بزرگی برای وبلاگهای قرآنی است زیرا بی‌اطلاعی بلاگر از مفهومی که درباره‌‌اش مطلب می‌نویسد، کیفیت کار ارائه شده را تا حد زیادی پایین می‌آورد و یکی دیگر از این مشکلات را می‌توان به مشکلات فنی اینترنت مربوط دانست. برداشت‌های نادرست از مفاهیم قرآنی حجت‌الاسلام «حرمت‌الله خانگل‌زاده» بلاگر وبلاگ «شیعه مذهب برتر» درباره آسیب‌های که با توجه به نوپا بودن وبلاگهای قرآنی ممکن است، آنها را تهدید کند یادآور شد: چون همه بلاگران قرآنی طلبه نیستند و اطلاع کمی از قرآن و محتوای قرآنی دارند، ممکن است با برداشتی اشتباه از مفاهیم قرآنی و یا تفاسیر قرآنی به وبلاگهای قرآنی آسیب برسانند. نقش مهم قالب‌های قرآنی در جذب مخاطب وی در ادامه افزود: قالب‌های وبلاگهای قرآنی نیز نقش مهمی در جذب مخاطب به سمت وبلاگهای قرآنی دارند و همچنین بلاگران قرآنی نباید وبلاگهای قرآنی را به سمت وبلاگ‌هایی که مطالبی خشک و محتوایی غیرمذهبی دارند سوق دهند، بلکه باید تلاشی برای جذاب و شاداب کردن وبلاگهای قرآنی برای مخاطبان داشته‌باشند، تا بتوان دقت و ظرافتی که در وبلاگهای دیگر می‌بینیم در وبلاگهای قرآنی نیز مشاهده کنیم. ایجاد «فرهنگ قرآنی» برای جذب مخاطب «مصطفی اسماعیلی» بلاگر وبلاگ «سوزن‌بان» و دبیر سرویس اینترنت نشریه «حجره» همچنین ایجاد «فرهنگ قرآنی» را در جذب مخاطب علاوه بر در نظر گرفتن سلیقه‌ی مخاطب مؤثر دانست و بیان‌داشت: برای یک بلاگر قرآنی مخاطب دین‌گریز یا مذهبی نباید تفاوتی داشته‌باشد و در هر دو گروه باید ایجاد فرهنگ قرآنی کرد و سپس او را مشتاق و آماده برای جذب معارف و مفاهیم ناب قرآن کرد. تلفیق مفاهیم قرآنی با ادبیات خاص وبلاگ وی سطح کیفی وبلاگهای قرآنی را در حال حاضر مطلوب دانست و بیان کرد: برای پاسخگویی به نیاز در سطح اینترنت وجود دارند و تشنه مفاهیم قرآنی هستند باید نوع خاصی از ادبیات را که خاص وبلاگ‌ها و فضای مجازی بوده را با مفاهیم قرآنی تلفیق کرد. تولید محتواهای خشک و محتوازدگی مخاطب بلاگر وبلاگ «سوزن‌بان» با بیان این نکته که تولید محتواهای خشک باعث محتوازدگی مخاطب میشود اظهار داشت: وبلاگنویسان قرآنی نباید بودن در نظر گرفتن خواست مخاطب تولید محتوا کرده و در وبلاگهای خود به دنبال توضیح و تفسیر ُآیات قرآن به شکل تکراری باشند زیرا این کار باعث فاصله گرفتن بلاگر از نیاز مخاطب میشود.
تولید محتوا بدون نیازسنجی و موضوع سنجی «اسماعیلی» در ادامه یادآور شد: وبلاگهای قرآنی ما تاکنون نیازسنجی و موضوع سنجی نشده‌اند و فقط محتوا تولید کرده‌اند بدون در نظر گرفتن اینکه نیاز روز مخاطب چیست و آیا با روحیات او مطابقت دارد یا نه؟ تولید محتوا بر اساس آیات مستقیم قرآنی دبیر سرویس اینترنت نشریه‌ی حجره درباره‌ی محتواهایی که در حال حاضر در وبلاگهای قرآنی تولید میشود اظهار کرد: نوشتن مطالب قرآنی و تولید محتواهایی که از معنا و مفهوم مستقیم قرآنی بهره می‌برند وبلاگ را از ماهیت اصلی خود خارج کرده و آن را تبدیل به سایت می‌کند و مخاطب متوجه نمی‌شود که بلاگر وبلاگ دغدغه‌های قرآنی دارد. واقف نبودن بلاگر به مفاهیم قرآنی وی واقف نبودن بلاگر به مفاهیم قرآنی را یکی دیگر از دلایل ضعف موجود در وبلاگهای قرآنی برشمرد و بیان کرد: واقعیت این است که بیشتر بلاگران قرآنی صاحب نظر اهل مطالعه و دلسوز در مسائل قرآنی نیستند و به عقیده‌ی من یک بلاگر که در عرصه‌ی مفاهیم قرآنی فعالیت می‌کند ابتدا باید اهل مطالعه و تحقیق باشد و سپس به تولید محتوا و برداشت از مفاهیم قرآن بپردازد. تفاوت بین قرآنی‌نویسی و نگارش وبلاگهای قرآنی حجت‌الاسلام «سعید شمس» کارشناس ارشد قرآن و معارف، بلاگر وبلاگ «از قرآن بپرس»، مدیر سایت‌های «پرسمان قرآنی» و «کانون گفتمان قرآنی»، قرآنی‌نویسی را از مفهوم وبلاگنویسی قرآنی جدا کرده و بیان داشت: در حقیقت باید تفاوتی بین قرآنی‌نویسی و نگارش وبلاگهای قرآنی قائل شد، زیرا قرآنی‌نویسی یعنی اینکه یک آیه قرآن را با ترجمه و تفسیرش نوشت و وبلاگنویسی قرآنی یعنی بیان یک آیه یا یک مفهوم قرآنی به شکلی که مخاطب را جذب کرده و در عین حال انقلابی قرآنی نیز در فضای مجازی ایجاد کند. گاهی می‌توان یکی از مفاهیم قرآنی را در قالب یک رمان، یک گفتگو، یک داستان و یا یک تمثیل از خاطرات روزمره به ذهن کاربران منتقل کرد. بیان نکردن مفاهیمی که خاص دنیای واقعی است در وبلاگهای قرآنی این بلاگر قرآنی با اشاره به اینکه باید از بیان مفاهمیی که مربوط به وبلاگهای قرآنی نیست دوری کرد یادآور شد: بیان مفاهیمی که خاص دنیای واقعی بوده در وبلاگهای قرآنی باعث دوری کردن کاربران اینترنتی از مفاهیم قرآنی میشود زیرا در واقع با این شیوه وبلاگهای قرآنی هیچ جذابیتی بر فضای واقعی ندارند و از بیانی تکراری و معمول آیات و مفاهیم قرآنی استفاده کرده‌اندوی در ادامه آفت‌هایی که وبلاگهای قرآنی را تهدید می‌کنند افزود: دادن جنبه رسمی و اداری به وبلاگ‌ها و همچنین قراردادن وبلاگهای قرآنی در انحصار سازمان و نهاد خاص باعث میشود بلاگری که علاقه‌مند است با آزادی که در فضای مجازی و وبلاگستان وجود دارد، مفاهیم قرآنی را مطرح کند از فعالیت در وبلاگستان منصرف شود و این یکی از آفت‌هایی است که ممکن است در کنار حمایت و کمک به وبلاگهای قرآنی، به آنها صدمه وارد کند. ضعف در قلم بلاگران قرآنی و نحوه نگارش «شمس» ضعف موجود در وبلاگهای قرآنی را به قلم بلاگران قرآنی و نحوه نگارش آنها مرتبط دانست و بیان کرد: قسمتی از ضعف‌های محتوایی وبلاگهای قرآنی به قلم و نحوه نگارش بلاگرها برمی‌گردد و با توجه به اینکه وبلاگنویسی قلم خاص خودش را دارد و در حقیقت هنر است، بلاگران قرآنی واقعاً در نگارش مفاهیم قرآنی نیاز به راهنمایی دارند و باید افرادی متخصص این بلاگران را آموزش بدهد. دامن نزدن به شبهات قرآنی بلاگر وبلاگ «از قرآن بپرس» ادامه داد: همچنین از دیگر ضعف‌های موجود در وبلاگهای قرآنی می‌توان به این نکته اشاره کرد که بعضی از بلاگران علاقه‌مند هستند که به شبهات که در زمینه مفاهیم قرآنی وجود دارد دامن بزنند و نیز نداشتن تخصص در مفاهیم قرآنی هم به این امر کمک می‌کند. نیاز به آگاهی و مطالعه بیشتر بلاگران قرآنی «امیر اسماعیلی»، کارشناس ارشد ارتباطات، این بلاگر درباره آفت‌هایی که وبلاگنویسی قرآنی را تهدید می‌کند گفت: کمبود مطالعه بلاگرها، تهدیدی برای وبلاگهای قرآنی است؛ بیشتر وبلاگ‌نویس‌ها در ابتدای کار خوب شروع می‌کنند ولی کمی که پیش می‌روند به دلیل کافی نبودن مطالعه به تکرار می‌افتند، اینجاست که بلاگر نیاز به آگاهی و مطالعه بیشتر دارد و با وجود اینکه جامعیت و تنوع مطالب قرآنی، این امکان را برای ما ایجاد می‌کند، توجه نداشتن به این مسئله خود مشکل بزرگی در وبلاگنویسی است. پخته‌تر و عمقی‌تر شدن وبلاگهای قرآنی می‌توان گفت که مطالب وبلاگ‌ها پخته‌تر و عمقی‌تر شده است ولی با توجه به جامعیتی که قرآن دارد هنوز جا دارد که با انرژی بیشتری به این امر پرداخته‌شود. غنای محتوایی ویژگی یک وبلاگ قرآنی «اسماعیلی» غنای محتوایی را از ویژگی‌های یک وبلاگ قرآنی خواند و از زبان یکی از بلاگران که از او به عنوان یک الگو یاد کرد، گفت: بلاگری را می‌شناسم که برای به‌روز کردن 2 صفحه وبلاگ قرآنی بیش از 10 ساعت مطالعه می‌کند. زمان ِ صرف شده، در حقیقت باعث غنای محتوایی این دو صفحه خواهدبود. نداشتن قالب‌های قرآنی ضعفی در بخش فنی وبلاگنویسی وی ضعف‌های موجود در عرصه وبلاگنویسی قرآنی را این‌گونه بیان کرد: ضعف‌های وبلاگنویسی قرآنی را می‌توان به دو بخش محتوایی و فنی تقسیم کرد؛ که بخش فنی به سرویسدهندهها باز می‌گردد، و البته در این بخش بلاگر هیچ نقشی ندارد و بخش محتوایی به خود وبلاگ‌نویس برمی‌گردد. در حقیقت سرویسدهندهها باید به ارائه قالب‌های قرآنی در بخش خدمات پرداخته چون تا امروز ما از قالب‌های موجود که توسط سرویسدهندهها ارائه شده استفاده کرده‌ایم. تولید محتوا بدون در نظر گرفتن نیاز و خواست مخاطبان «نغمه متقی» بلاگر وبلاگ «مهربان‌ترین‌یار» و برگزیده‌ی جشنواره وبلاگنویسی پیامبراعظم(ص) بلاگر وبلاگ «مهربان‌ترین‌یار» با اشاره به آفت‌های فضای وبلاگستان دینی گفت: تولید محتوا بدون در نظر گرفتن نیاز و خواست مخاطبان، آفتی است که باید وبلاگنویسان به آن توجه ویژه کنند، همچنین پاسخگو نبودن بلاگستان قرآنی و عدم آگاهی به شبهاتی که از سوی مخاطبان و وبلاگهای ضد قرآنی مطرح میشود و بی پاسخ می‌ماند از دیگر نکاتی است که نباید از آن غافل ماند. وبلاگهای قرآنی و رسالت تبلیغ کتاب آسمانی اسلام «متقی» با اشاره به مزیت وبلاگهای قرآنی گفت: وبلاگهای قرآنی رسالت تبلیغ کتاب آسمانی اسلام را به عهده دارند حضور بلاگرهایی که داوطلبانه این مسئولیت را پذیرفته‌اند از جایگاه خاصی برخوردار است ولی در کنار این حضور داوطلبانه عدم اطلاع و آگاهی برخی ازبلاگرها آفت فضای ویلاگستان قرآنی است.
عدم آموزش برای وبلاگنویسان قرآنی وی افزود: عدم آموزش برای وبلاگنویسان با توجه به نگارش خاصی که وبلاگ نویسی دارد و مطرح کردن نظرشخصی بلاگر ممکن است خود ایجاد شبهه در مخاطب ایجاد کند.در این زمینه ایجاد کارگاه‌های آموزشی به صورت مجازی و حقیقی با حضور صاحب‌نظران در این عرصه در کنار وبلاگنویسان می‌تواند از این آفت جلوگیری کند. محتوای ثقیل و خشک وبلاگهای قرآنی این بانوی بلاگر با شاره به محتوایی ثقیل و خشک وبلاگهای قرآنی تصریح می‌دارد: تأثیرگذاری وبلاگهای قرآنی به علت محتوایی ثقیل و خشکی که در وبلاگهای قرآنی ودینی دیده میشود کم است و نیاز کاربران محیط مجازی و وبگردها را تأمین نمی‌کند. درک وبیان مفاهیم قرآنی در وبلاگستان همچنین این بلاگر گفت: بلاگرها باید بتوانند مفاهیم قرآنی را به خوبی درک کنند و در محیط مجازی بیان نمایند که برای وبگرد قابل درک و استقاده باشد اگر از همان محتواهای قبلی که در کتاب‌ها و دیگر رسانه‌ها استفاده کنند تأثیر کمتری در محیط مجازی می‌گذارد. شناسایی نیازهای مخاطب قبل از تولید محتوا این بلاگر ادامه داد: به نظر می‌رسد که نیازهای مخاطب قبل از تولید محتوا باید شناسایی شود و مشخص شود که مخاطب ما به دنبال چه محتوایی می‌گردند و با زبان خود او مسائل و مباحث را برای او بیان کنند. ارائه مفاهیم قرآنی با زبان وبلاگ نویسی «متقی» سختی کار در وبلاگنویسی قرآنی را ارائه مفاهیم قرآنی با زبان وبلاگنویسی عنوان کرد و گفت: ارتباطی که با ارائه نظرات از سوی مخاطبان بین بلاگر و وبگرد بوجود می آید مفاهیم سریعتر انتقال پیدا می‌کند و از انجایی که وبلاگ‌ها به عنوان یکی از منابع مفید در دسترس می‌باشد و کاربران اینترنتی از آن استفاده می‌کنند با یک کنترل و برنامه‌ریزی صحیح در این عرصه می‌توانیم شاهد انتقال بهتر مفاهیم قرآنی باشیم. محدودیت قالب‌ها و خدمات موجود در سرویس دهنده‌های وبلاگ این بلاگر برگزیده جشنواره وبلاگنویسی پیامبراعظم(ص)با اشاره به محدودیت قالب‌ها و خدمات موجود در سرویس دهنده‌های وبلاگ برای وبلاگهای دینی تصریح کرد:این محدودیت‌های وبلاگ‌نویس را در یک چارچوب خاص و محدود قرار می‌دهد و در مقابل باعث عدم جذابیت تصویری برای مخاطب میشود. |
نظرات شما: نظر
