دانشنامه ی قرآن پژوهان ایران /شیوه نامة اجرا و تدوین دانش‌نامة ق

دانشنامه ی قرآن پژوهان ایران /شیوه نامة اجرا و تدوین دانش‌نامة ق

شیوه نامة اجرا و تدوین دانش‌نامة قرآن‌پژوهان ایران

برای آشنایی هر چه بیش‌تر با شکل کار و نهایی‌سازی دانش‌نامه و نیز فراهم شدن زمینة مناسب‌ترِ نقد و بررسی روش تدوین این مجموعه, در مقدمه به بیان «شیوه‌نامة اجرا و تدوین دانش‌نامه» می‌پردازم تا مورد ملاحظة قرار گرفته و با مطالعة آن به گونه‌ای بهتر و مؤثرتر از متن استفاده شود.

الف) مراحل اصلی اجرای طرح

1. شناسایی و به دست آوردن مشخصات فردی به گونه‌ای اجمالی

2. شناسایی تفصیلی

3. گزینش قرآن‌پژوهان

4. تشکیل پروندة قرآن‌پژوهی

5. تکمیل شناسه قرآن‌پژوهان

6. تهیه پیش‌نویس معرفی‌نامه‌ها

7. تدوین نهایی گزارش‌ها

8. تهیه فهرست‌ها

شیوة اجرایی هر یک از مراحل

1. شناسایی و به دست آوردن اطلاعات و مشخصات اجمالی

نخستین و اساسی ترین مرحلة شناسایی قرآن‌پژوهان به دست آوردن اطلاعات اجمالی از آن‌ها برای برقراری ارتباط و به منظور دست‌یابی به اطلاعات بیش تر در بارة آنان است که شاید بتوان آن را مشکل‌ترین مرحلة اجرایی این طرح دانست .

ملاک گزینش قرآن‌پژوهان, انطباق تعریف قرآن‌پژوه بر آنان و تأیید آن‌ها از سوی مرکز فرهنگ و معارف قرآن است.

شناسایی محققان و عالمان از راه‌های گوناگونی انجام می شود که از جملة آن می‌توان راه‌های زیر را نام برد:

1.1. شناسایی بر اساس شهرت

1.2. ارتباط با مرکز فرهنگ و معارف قرآن

1.3. آثا رمنتشر شده به صورت کتاب

1.4. مقالات منتشر شده در مطبوعات علمی کشور

1.5. معرفی از سوی قرآن‌پژوهان مرتبط با مرکز فرهنگ و معارف قرآن

1.6. کسب آگاهی از مراکز علمی ـ آموزشیِ حوزه و دانشگاه

1.7. فراخوان عمومی در رسانه‌های جمعی

2. شناسایی تفصیلی

پس از شناسایی اجمالی که به طور معمول شامل نام و نام خانوادگی و برخی آثار است, شناسایی تفصیلی آغاز می‌شود؛ در این مرحله سعی بر آن است که از راه‌های ممکن, شمارة تماس و نشانی قرآن‌پژوه گرفته شده و برای دریافت اطلاعات بیش‌تر با وی تماس برقرار شود . برخی از راه‌های به دست آوردن شماره تماس و نشانی منزل یا محل کار عبارت است از :

2.1. برقراری تماس و پرسش از کسانی که احتمال می رود با فرد مورد نظر ارتباط داشته باشند .

2.2. ناشران

2.3. مراکز پژوهشی که احتمال می رود قرآن‌پژوه با آن مراکز همکاری داشته باشد .

2.4. مراکز علمی ـ آموزشی حوزه و دانشگاه

2.5. جست و جو در منابع اطلاع رسانی محققان و متخصصان

3. گزینش

گزینش قرآن‌پژوهان بر اساس تعریف‌های زیر انجام می شود و پس از تأیید در گروه مربوط, تحقیق در بارة وی و درج نام و معرفی او در دانش‌نامه اقدام خواهد شد.

تعریف‌ها

قرآن‌پژوه: کسی که دست‌کم دارای یک اثر قابل پذیرش به عنوان اثر علمی و مفید قرآن‌پژوهی اعم از مقاله و کتاب یا سایر آثار رسانه ای از قبیل برنامه‌های صدا و سیما باشد و یا در پدید آوردن این گونه آثار مشارکت علمی داشته باشد؛ هم‌چنین فارغ‌التحصـیلان کارشناسی ارشد به بالا که دست‌کم یک پایان‌نامة قرآنی را دفاع کرده‌اند.

اثر قرآنی: اثری که بر اساس یک موضوع قرآنی پدید آمده و منبع اصلی تحقیق در آن قرآن کریم بوده باشد.

موضوع قرآنی: موضوعی که مربوط به یکی از مسائل علوم یا معارف قرآن است .

4. تشکیل پرونده قرآن‌پژوهی

4.1. دریافت اطلاعات در باره آخرین سطح تحصیلی

4.2. تهیه اطلاعات کافی در باره مجموع آثار قرآن‌پژوه

4.3. انطباق تعریف مورد نظر به عنوان قرآن‌پژوه

4.4. ثبت در دفتر کل قرآن‌پژوهی و اختصاص شمارة ثبت

4.5. فرستادن شناسه قرآن‌پژوهان

4.6. پی‌گیری‌های مربوط به تکمیل شناسه‌ها

5. تکمیل شناسه‌ها

راه‌ها:

5.1. به صورت خودنوشت