یکی از سوالات ارسالی این است که حضرت محمد(ص) شیعه بوده یا سنی؟
پاسخ در زمان پیامبر اعظم (صلی الله علیه وآله) اختلاف مذهبی به شکل امروزی هنوز به وجود نیامده بود.
آن حضرت که خود اسلام را آورد، بر صراط مستقیم اسلام ناب بود.
او در پیشاپیش امت اسلام و علی علیه السلام که ازکودکی درکنارش پرورش یافت پیرو او بود.بسیاری از مسلمانان مانند فاطمه(س) دختر پیامبر، عمار، ابوذر، مقداد، سلمان، مالک اشتر و ..... پیرو علی علیه السلام بودند.
اینکه از ایشان به عنوان پیرو علی نام برده می شود به خاطر این است که در قضایای بعد از رحلت پیامبر (ص) پایبندی خود به ولایت آن حضرت را نشان دادند که بسیار مفصل است و در منابع تاریخی شیعه و سنی آمده است.
این عده و امثال آنان را خود نبی اعظم (صلی الله علیه وآله) شیعه نامید و فرمود:
"... فَاسْتَغْفَرْتُ لِعَلِیٍّ وَ شِیعَتِهِ إِنَّ رَبِّی وَعَدَنِی فِی شِیعَةِ عَلِیٍّ خَصْلَةً قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا هِیَ قَالَ الْمَغْفِرَةُ لِمَنْ آمَنَ مِنْهُمْ وَ أَنْ لَا یُغَادِرَ مِنْهُمْ صَغِیرَةً وَ لَا کَبِیرَةً وَ لَهُمْ تُبَدَّلُ السَّیِّئَاتُ حَسَنَاتٍ" ؛"برای علی و پیروانش طلب آمرزش کردم. پروردگارم در باره ی شیعیان علی وعده ای داد سؤال شد یا رسول الله آن وعده چیست؟ فرمود: آمرزش برای هرکه از ایشان ایمان آورد و اینکه هیچ گناه کوچک بزرگی از ایشان فروگذار نشود و بدی هایشان به خوبی تبدیل گردد."* در این باره ده ها روایت دیگر از اهل بیت علیهم السلام وارد شده است. مانند روایت "شیعة علی هم الفائزون یوم القیامة" که از امام رضا (ع) و از جابر و نیز از ام سلمه نقل شده است و در منابع اهل سنت نیز این روایت و روایات دیگری در باره ی شیعه ی علی (ع) یافت می شود.
مانند: الصواعق المحرقه، ص 161، شواهد التنزیل، ج1 ص 204، مناقب امیرالمؤمنین(ع)، ص 293، کفایة الطالب، ص 175، المناقب، باب 61، تاریخ بغداد، ج12 ص 289، کنوز الحقائق ص 98 و...
اما پیدایش مذهب سنی و اهل سنت به زمان ائمه ی چهارگانه ی ایشان به خصوص مالک بن انس و احمد بن حنبل بازمی گردد. آنان به ظواهر آیات و روایات اکتفا می کردند و از تعقل و تفکر در بطون آن ها و تأویل پرهیز می کردند. بدین جهت آنان را اهل سنت و حدیث می نامیدند.
در مقابل آنان اهل رأی و قیاس و پیروان ابوحنیفه پیدا شدند که انسان را از درک آیات عاجز می دانستند و برای روایات هم اعتبارچندانی قائل نبودند.
و همینطور مذاهب مختلف فقهی و کلامی در بین مسلمانان شکل گرفت اما بسیاری از آنان دوام نیاوردند تا اینکه بالاخره بر چهار مذهب رسمی به توافق رسیدند. شیعیان هم اصلاً به حساب نمی آمدند و فقط شاگردان و نزدیکان ائمه بودند که معارف اهل بیت را نسل به نسل منتقل می کردند تا به دست علمایی چون شیخ صدوق، کلینی، شیخ طوسی، شیخ مفید و سایرین تا قرن حاضر رسید.
*کافی ج1 ص 444 باب مولد النبی
برای مطالعه ی بیشتر به کتاب هایی مثل: چگونگی شکل گیری مذاهب اسلامی تألیف حسین رجبی مراجعه فرمایید.
نظرات شما: نظر