پروفسور گری میلر ( استاد دانشگاه تورنتو ) مترجم : حامد دردشتیان این حقیقت که قرآن کریم معجزه جاوید و اثباتکننده حقانیت و اصالت دین مبین اسلام است، مستلزم نو به نو بودن میوه اعجاز این شجره طیبه است.
اساساً، معجزه چیزی است که اثبات آن هرگز محتاج دفاع متعصبانه نبوده، ولی نیازمند استدلال و برهان مبین است، آنهم از موضعی در نهایت متانت و تحمل، چرا که آن کتاب، خود مبین است، به منظور تبیین حقیقت آمد، و لذا نیازی به دست و پا زدنهای ما و... ندارد.
منطبق بر سیرة قرآن عزیز، که خود به طرح انواع اتهامات علیه خود، پیامبر، واسطه انتقال پیام و... میپردازد و با نهایت متانت و قویترین استدلال پاسخگو میشود، ما خود را مجاز به محاجه، گفتمان قرآنی و پاسخ به اتهاماتی نظیر دروغگویی نسبت به پیامبر گرانقدر اسلام میبینیم.
زیبایی مقاله ذیل فقط محدود به این نمیشود که هر دو بعد بهروز بودن اعجاز قرآن، و نیز دفاع از پیامبر اکرم (ص) و قرآن کریم را مشتمل میشود، بلکه حلاوت کشف ابعاد شگرفی از اعجاز قرآن که فقط در زمان حال خود را عیان ساخته و نیز دفاع بسیار منطقی و مجابکننده یک تازه مسلمان نواندیش غربی را نیز در پی دارد.
مضافاً، از آنجا که این مقاله محصول کاوش بخش اینترنت هفتهنامه گلستان قرآن در آن شبکه جهانی است، خدمتگزاران قرآنی را به شناخت و تأمل افزونتر به ماهیت پدیده سرنوشتساز اینترنتی و نقش بیبدیلی که میتواند در تبلیغ و ترویج معارف قرآن با زبان و جلوههای بهروز آن ایفا کند، رهنمون میشود.
به دلیل حساسیت موضوع مربوط به قرآن، در ترجمه این مقاله از روش ترجمه مطلق اجتناب، و سعی شده تأکیدهای نویسنده (که در ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی معمولاً برای روانی مطلب تغییر مییابد) حتیالمقدور حفظ شود؛ اگرچه دقت و زحمت بیشتر خواننده را برمیانگیزد. بدیهی است انتشار این مقاله به معنای عاری بودن آن از برخی خطاهای جزئی احتمالی نیست.نخستین بخش از این تحقیق ارزشمند در شماره 78 به نظرتان رسید و ادامه اش را علاوه بر این شماره در شماره های بعدی می خوانید .
همچنان که در مثال ذیل تبیین شده ، این نوعی از ان چیزی است که به نظر میرسد امروزه مسلمانان به طور گسترده ای – اگر چه مستمر – از ان غفلت میکنند . چند سال قبل، گروهی در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، همه آیاتی را که در قرآن پیرامون جنینشناسی وجود دارد جمعآوری کردند. آنها گفتند: «این همه آن چیزی است که قرآن در این خصوص گفته. آیا حقیقت دارد؟» در واقع آنان به توصیه قرآن عمل کردند: «از انسانهایی که میدانند بپرسید». آنها یک غیرمسلمان که استاد جنینشناسی (Embryology) در دانشگاه تورنتو بود را برگزیدند ،نام وی کیث مور است . وی که مؤلف کتابهای مرجع در جنینشناسی و یک متخصص جهانی در این زمینه است به ریاض دعوت شد. به او گفتند: «این چیزی است که قرآن در خصوص تخصص شما گفته است. آیا حقیقت دارد؟ در این مورد چه چیزی میتوانید به ما بگویید؟» . اگر چه او در ریاض بود، هر کمکی که برای ترجمه نیاز داشت و هر همکاری که تقاضا میکرد در اختیارش گذاشتند و او، از آنچه یافت چنان شگفتزده شد که کتاب مرجعش را اصلاح کرد و در چاپ دوم یکی از کتابهایش، موسوم به «قبل از اینکه متولد شویم» در قسمت دوم درباره تاریخ جنینشناسی، مطالب جدیدی را که در قرآن یافته بود به آن افزود.
این نکته آشکار میسازد که قرآن جلوتر از زمانش بود و به این دلیل قرآنباوران چیزهایی میدانند که دیگران نمیدانند.
من مصاحبه جالبی برای یک برنامه تلویزیونی با دکتر کیث مور داشتم، که به وسیله اسلاید و نظایر آن مصور شده بود. او خاطرنشان ساخت برخی از مطالبی که قرآن درباره جنین بیان کرده تا سیسال قبل ناشناخته بوده است. او گفت مشخصاً توصیف قرآن از وجود اولیه انسان به مثابه یک «زالو- شبیه لخته» (سوره علق 96 - آیه 2) برای او جدید بود. اما هنگامی که آن را بهطور دقیق بررسی کرد، دریافت که این توصیف درست است و چنین بود که آن را به کتابش افزود.
او گفت: «پیش از این چنین تصوری از جنین نداشتم». او به گروه جانورشناسی مراجعه و تقاضای تصویری از زالو کرد و هنگامی که دریافت زالو دقیقاً شبیه نطفه انسانی است، تصمیم گرفت هردوی این تصاویر را به یکی از کتابهای درسی خویش بیفزاید.
دکتر مور همچنین کتابی در زمینه جنینشناسی بالینی نگاشت و هنگامی که یافتههای خود را در تورنتو منتشر کرد، غوغایی در کانادا برپا شد و دیدگاههای او به صفحه اول برخی از روزنامههای سراسر کانادا و برخی تیترهای اخبار شبکههای رادیویی و تلویزیونی راه یافت.
یک گزارشگر روزنامه از پروفسور مور پرسید: «شما فکر نمیکنید عربها درباره ظهور جنین و چگونگی تغییر و رشد آن اطلاع داشتند؟ البته امکان دارد در آنجا دانشمندی نبوده ،اما شاید آنها برخی چیزها را خودشان به طور ساده کالبدشکافی کردهاند، مثلاً افرادی را مثله کرده و این چیزها را آزمایش کردهاند».
پروفسور بلافاصله بهطور کنایهآمیزی اشاره کرد که نکتهای بسیار مهم- یعنی اینکه همه اسلایدهای جنین اولیه (نطفه) که در فیلم نشان داده شده، از تصاویر میکروسکوپ تهیه شدهاند- را نادیده گرفته است. او گفت: «مسأله این نیست که شخصی سعی کرده باشد در چهارده قرن قبل در جنینشناسی به کشفیاتی برسد، آنها حتی نمیتوانستهاند آن را ببینند!»
تمام توصیفات قرآن در خصوص جنین، مربوط به زمانی است که آنچنان کوچک است که قابل دیدن توسط چشم نیست، لذا شخص برای دیدن آن به میکروسکوپ نیازمند است. در حالیکه سابقه اختراع میکروسکوپ به حدود کمی بیش از دویست سال قبل میرسد. دکتر مور با همان لحن کنایهآمیز افزود: «شاید در چهارده قرن پیش شخصی مخفیانه یک میکروسکوپ داشته و چنین تحقیقاتی را انجام داده که در هیچ جای آن اشتباهی دیده نمیشود و پس از اینکه به طریقی یافتههای خود را به حضرت محمد(ص) آموزش داده و وی را قانع ساخته تا این اطلاعات را در کتابش بگنجاند، تجهیزات را از بین برده است!
و این، باورکردنی نیست. مگر اینکه برای آن استنادات و براهینی اقامه کنید، وگرنه یک نظریه مضحک قلمداد میشود.» ، و سپس هنگامی که از وی سؤال شد که وجود این اطلاعات در قرآن را چگونه توضیح میدهید؟ در جواب گفت: «این فقط میتواند وحی الهی باشد»!
اگرچه نمونه فوقالذکر از انطباق اطلاعات پژوهش بشری با قرآن توسط یک غیرمسلمان انجام شده، از آنجایی که وی از دانشمندان مبرز در موضوع مورد تحقیق بوده، این کشف تاکنون معتبر مانده است. اگر یک انسان عادی ادعا میکرد آنچه قرآن درباره جنینشناسی بیان کرده صحیح است، کسی الزامی به پذیرفتن دیدگاه وی نداشت.
مارشال جانسون، یکی از همکاران پروفسور مور در دانشگاه تورنتو که مطالعات گستردهای پیرامون زمینشناسی داشته، بسیار مجذوب این واقعه، که آنچه در قرآن درباره جنینشناسی وجود دارد، درست از آب درآمده، از مسلمانان خواست آنچه در قرآن پیرامون تخصص وی وجود دارد را برایش استخراج و گردآوری کنند. این بار نیز مردم از یافتهها شگفتزده شدند.
برای نیل به مقصود این بحث، همین کافی است که قرآن درحالیکه عبارات موجز و واضحی درباره موضوعات مختلف دارد، بهطور توأمان خواننده را به تحقیق در مورد صحت این عبارات، بهوسیله تحقیق توسط پژوهشگران ذیربط، توصیه میکند. و همانگونه که قرآن بیان کرده به وضوح صحت آن معلوم شده است.
بیتردید در قرآن نگرشی هست که در جاهای دیگر یافت نمیشود و این نکته جالب است که چگونه قرآن زمانی که اطلاعاتی را در اختیار قرار میدهد، اغلب به خواننده میگوید: «قبلاً این را نمیدانستید.» به راستی هیچ کتاب و نوشته مقدسی نداریم که چنین ادعایی را مطرح کند. همه نوشتههای کهن و کتابهای مذهبی موجود که اطلاعات زیادی به دست میدهند، همواره مبداء و مأخذ اطلاعاتشان را تبیین میکنند.
مثلاً وقتی تورات به بحث در خصوص تاریخ کهن میپردازد، بیان میکند که فلان پادشاه در کجا میزیست و آن دیگری با وی در یک نبرد معین جنگید و دیگری نیز دارای پسرانی بود و نظایر آن و همواره تصریح شده که اگر خواهان اطلاعات بیشتری هستید باید این کتاب یا آن مرجع را بخوانید.
حال آنکه قرآن اطلاعاتی را در اختیار خوانندگان میگذارد و خاطرنشان میکند که این اطلاعات چیزهای جدیدی است و البته همواره به تحقیق در مورد اطلاعات ارائه شده و کشف صحت آنها نیز توصیه شده است. جالب اینکه این مفهوم هرگز توسط غیرمسلمانان چهارده قرن پیش مورد چالش واقع نشده و آن گروه از اهالی مکه که با مسلمانان اختلاف نظر داشتند و در زمانهای بعدی آیات را شنیدند، تاکنون هرگز لب به سخن نگشودهاند تا بگویند آنچه در قرآن آمده، جدید نیست و میدانند که حضرت محمد(ص) آن مطالب را از کجا آورده است.
آنها هرگز نتوانستند در خصوص صحت ادعایشان هماوردطلبی کنند، زیرا قرآن واقعاً جدید بود! در تأیید توصیه قرآن مبنی بر تحقیق نسبت به اطلاعات مطرح شده در آن، عمربن خطاب در هنگام خلافت خود گروهی از مردان را برگزید و مأمور یافتن سد ذوالقرنین کرد. قبل از نزول قرآن، اعراب درباره این سد هرگز چیزی نشنیده بودند، اما چون قرآن آن را توصیف کرد، کنجکاو به کشف آن شدند و دریافتند در منطقهای موسوم به دوربند در اتحاد شوروی (سابق) وجود دارد.
در اینجا باید تأکید کرد بیان قرآن درباره چیزهای بسیاری صحیح است، اما همیشه صحت مطالب یک کتاب به معنای تأیید وحی الهی بودن آن نیست. مثلاً کتاب راهنمای تلفن تمام اطلاعاتش صحیح است، اما این نکته بدان معنا نیست که از جانب خدا نازل شده است. مسأله واقعی در آن است که باید دلایلی از منبع اطلاعات قرآن اقامه کند. هیچکس نمیتواند بدون مدارک کافی به آسانی منکر اصالت قرآن شود. به راستی، اگر کسی یک اشتباه یافت، حق دارد از آن سلب صلاحیت کند. این دقیقاً همان چیزی است که قرآن انسان را به آن ترغیب میکند.
زمانی، پس از ارائه درسی در آفریقای جنوبی، مردی به سراغم آمد ، او در خصوص گفتهام بسیار عصبی بود و ادعا کرد: «امشب به خانه میروم و یک اشتباه در قرآن مییابم» و من گفتم: «این کار عاقلانهترین چیزی است که شما گفته اید . »که نسبت به اصالت قرآن شک دارند ، نیاز به اتخاذ آن دارند . زیرا قرآن خود چنین چالشی را تشویق کرده است.
پس از پذیرش این مبارزهطلبی قرآن و کشف اینکه تمام مطالبش حقیقت دارد، مردمان از آنجا که نمیتوانند صحت مطالب آن را مردود اعلام کنند، لاجرم به آن معتقد خواهند شد. اصولاً، قرآن خود منزلت خویش را کسب کرده، زیرا مخالفانش صحت آن را به اثبات میرسانند.
یک واقعیت اساسی درباره اصالت قرآن که به اندازه کافی مورد بحث قرار نگرفته، این است که صرف ناتوانی فرد در اینکه شخصاً پدیدهای را تشریح کند، او را ملزم به قبول وجود این پدیده، یا قبول توضیح دیگران از آن نمیکند. یعنی به صرف اینکه شخصی قادر به تشریح چیزی نباشد، به معنای آن نیست که باید توضیح دیگران نسبت به آن را پذیرا شود، بلکه امتناع شخص از قبول توضیحات دیگران، مسؤولیت اثبات و یافتن پاسخ معقول را به خودش باز میگرداند. این فرضیه عمومی، در بسیاری از مفاهیم زندگی نمایان میشود ولی عجیبترین تناسب را با هماوردطلبی قرآن دارد. زیرا شخصی که بگوید: «آن را باور ندارم»، این مخمصه را برای خود ایجاد میکند.
شخص در آغاز امتناع، اگر احساس کند سایر پاسخها ناکافی است، ملزم خواهد شد که شخصاً توضیحی بیابد. در واقع، در یک آیه قرآن که من همواره دیدهام آن را به زبان انگلیسی به غلط ترجمه کردهاند، الله به انسانی اشاره میکند که به حقیقت توضیح داده شده به او گوش فرا داده است. این آیه بیان میکند که او در وظیفهاش تنها گذاشته شده، زیرا پس از اینکه این اطلاعات را شنید، بدون بررسی صحت آنچه شنیده، آن را ترک کرده است. به عبارت دیگر، شخص اگر چیزی را شنید و آن را بررسی نکرد تا ببیند آیا درست است یا خیر، گناهکار است.
هفته نامه گلستان قرآن ، شماره 124
منبع: http://www.rahyaftegan.com
نظرات شما: نظر
دکتر والریاپروخوا: به خاطر قرآن مسلمان شدم
|
دکتر والریاپوروخوا، متولد مسکو است و به گفته خودش، او یکى از اشرافزادگان روسى به شمار مىآید. تحصیلات عالیهاش را در مسکو در دو رشته فلسفه و زبانشناسى گذرانده است. او مترجم قرآن به زبان روسى است
دکتر والریا پوروخوا، مترجم قرآن به زبان روسى
و یکى از معدود بانوان مسلمانى است که قرآن را ترجمه کرده است.
دکتر خوا، از دین مسیح به اسلام گروید و وقتى از او دلیل مسلمان شدنش را پرسیدم، نگاهى به من کرد و گفت: «من به خاطر قرآن مسلمان شدم. قرآن را مطالعه کردم؛ در آن دقیق شدم و عمیقاً تفکر کردم و دیدم دین ما، دین یهود و همه ادیان الهى، محدود به زمانى خاص بودهاند. این در حالى است که پیامبران این ادیان، وعده و مژده دینى ماندگار و جاودانه را دادهاند. وقتى درباره دین اسلام و قرآن تحقیق و مطالعه کردم، با اطمینان قلبى، اسلام را به عنوان تنها دین ماندگار پذیرفتم و مسلمان شدم».
او تحصیلات دانشگاهى خود را نیز در این امر مؤثر مىداند و معتقد است که تحصیلاتش در زمینه فلسفه و زبانشناسى، او را براى فهم و درکى عمیقتر از قرآن یارى داده است.
از او سؤال کردم: چه شد که تصمیم گرفتید قرآن را ترجمه کنید؟ اندکى مکث کرد و گفت: «قرآن، قبل از انقلاب روسیه، بارها و بارها توسط غیرمسلمانان، به زبان روسى ترجمه شده بود؛ ولى هیچکدام مورد تأیید نبودند؛ چون همگى با دیدگاه مسیحیت به قرآن نگاه کرده بودند. من وقتى مسلمان شدم، احساس کردم وظیفه و رسالتى دارم تا این کار را بهطور دقیق و درست انجام دهم. دوازده سال از عمر خود را بىوقفه در این زمینه کار کردم و خوشبختانه موفق شدم ترجمهاى ارائه دهم که هم بااستقبال جامعه روسیه و هم با تأیید علماى اسلام روبهرو شود و از این جهت خدا را بسیار شاکر و ممنونم».
مىخواستم بدانم که مردم روسیه با این اثر چگونه برخورد کردهاند و وقتى این موضوع را از او پرسیدم، لبخندى زد و با اعتماد به نفس گفت: «مسیحیان به صورت بسیار جالبى با آن برخورد کردند و دوست داشتند آن را مطالعه کنند؛ چون مردم روسیه خیلى باهوش هستند. زبان روسى، زبانى شیواست که مىتواند مفاهیم بلند قرآنى را به شکل زیبایى بیان کند و این، براى آنها جذابیت داشت. در ضمن چون خانواده ما یکى از خانوادههاى معروف روسیه است، بنابراین براى هموطنانم جالب بود که بدانند چطور یک اشرافزاده روسى از مسیحیت به اسلام گرایش پیدا کرده و قرآن را با عشق ترجمه کرده است».
وقتى این جملات را گفت، من واقعاً عشق به قرآن را در چشمانش دیدم. در بین گفتوگو بدون این که من از او سؤالى بکنم، گفت: «کشور زیبایى دارید و نمایشگاه قرآن در ایران، یکى از باشکوهترین و زیباترین برنامههایى است که من در زمینه قرآن در تمام دنیا دیدهام. من واقعاً خوشحالم که به این نمایشگاه دعوت شدهام».
http://www.rahyaftegan.com
نظرات شما: نظر